Read More

Τα Κουλέντια

Τα Κουλέντια (σήμερα Ελληνικό), είναι ένα ήρεμο μικρό γραφικό χωριό, με υπέροχη θέα, κρυμμένο στη νοτιοανατολική γωνιά της Λακωνικής γης. Το χωριό βρίσκεται σκαρφαλωμένο στα εξακόσια μέτρα υψόμετρο .... κλιμακωτά....
Read More

Η Μονεμβάσια ή Μονεμβασία

Η Μονεμβάσια ή Μονεμβασία ή Μονεμβασιά ή Μονοβάσια, γνωστή στους Φράγκους ως Μαλβαζία, είναι μια μικρή ιστορική πόλη της ανατολικής Πελοποννήσου, της επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς, στο Νομό Λακωνίας.
Read More

Η προβλήτα της Αγίας Μαρίνας,

Η σιδηροδρομική γέφυρα (ή προβλήτα) της Αγίας Μαρίνας, αποτελεί το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του παραθαλάσσιου χωριού και ταυτόχρονα είναι ένα πολύ σημαντικό νεότερο Βιομηχανικό μνημείο, ηλικίας 130 ετών. Εκεί μάθαινα να κολυμπώ και δέθηκα με την θάλασσα...
Read More

Βλυχάδα Ρειχιάς: Η κρυμμένη παραλία που μαγεύει τους επισκέπτες

Κάποια μέρη που βλέπουμε, ακόμα και μέσα από μερικές φωτογραφίες, μας κάνουν να θέλουμε να τα επισκεφθούμε, γιατί απλά, φαίνεται πως είναι από αυτά που λέμε κρυμμένοι παράδεισοι.
Read More

5 χιλιόμετρa από την Σούρπη, συναντάμε τον οικισμό Νήες.

Είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός, με μοναδικές γωνιές, που όσοι τις έχουν απαθανατίσει με την φωτογραφική τους μηχανή, τις παρομοιάζουν με πίνακα ζωγραφικής.

Παρασκευή 27 Απριλίου 2012

νεολιθικοί μεσογειακοί αγρότες

Έλληνες, Κύπριοι και νεολιθικοί μεσογειακοί αγρότες εξάπλωσαν τη γεωργία μέχρι τη Σκανδιναβία
Η γεωργία εξαπλώθηκε στην Ευρώπη πριν από χιλιάδες χρόνια από το Νότο έως τον μακρινό Βορρά, με διαδοχικά μεταναστευτικά βήματα, σύμφωνα με μία νέα σουηδο-δανική επιστημονική έρευνα. Η μελέτη ανέλυσε το DNA τεσσάρων σκανδιναβών αγροτών της νεολιθικής εποχής και διαπίστωσε ότι είχαν πολύ περισσότερα κοινά γονίδια με τους σημερινούς Νοτιοευρωπαίους, όπως οι Έλληνες, οι Κύπριοι και οι κάτοικοι της Σαρδηνίας, παρά με οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό λαό.
Οι ερευνητές των πανεπιστημίων της Ουψάλα, της Στοκχόλμης και της Κοπεγχάγης, με επικεφαλής τους Πόντους Σκόγκλουντ και Ματίας Γιάκομπσον, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο αμερικανικό περιοδικό «Science», σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και το «Nature», ανέλυσαν, με νέες εξελιγμένες τεχνικές, το γενετικό υλικό που πήραν από σκελετούς ενός αγρότη και τριών κυνηγών - συλλεκτών, οι οποίοι βρέθηκαν στη Σουηδία και χρονολογούνται πριν από περίπου 5.000 χρόνια. Οι δύο διαφορετικοί πολιτισμοί, ο γεωργικός και ο κυνηγετικός - συλλεκτικός, συνυπήρχαν επί περίπου 1.000 χρόνια σε απόσταση περίπου 400 χλμ., ο πρώτος στη σουηδική ενδοχώρα και ο δεύτερος στη νησί Γκότλαντ νότια της Στοκχόλμης.
Συγκρίνοντας το DNA αυτών των ανθρώπων της Λίθινης εποχής με το DNA σύγχρονων πληθυσμών της Ευρώπης, οι ερευνητές βρήκαν ότι, από γενετική άποψη, οι μεν κυνηγοί - συλλέκτες, που ήσαν οι λιγότερο εξελιγμένοι, είχαν μεγαλύτερη συγγένεια με τους βόρειους λαούς, ιδίως τους σημερινούς Φινλανδούς, ο δε αγρότης είχε πολύ στενή γενετική συγγένεια με τους σημερινούς Μεσογειακούς κατοίκους, ιδίως τους Κύπριους και τους Έλληνες.
Η ανακάλυψη, κατά τους Σκανδιναβούς επιστήμονες, δείχνει ότι οι αρχαίοι γεωργοί μετέφεραν τις καλλιεργητικές γνώσεις και τεχνικές τους από το Νότο στην υπόλοιπη Ευρώπη, μέχρι τον παγωμένο Βορρά, όπου τελικά αναμίχθηκαν γενετικά με τους ντόπιους, ενώ παράλληλα τους δίδαξαν να παράγουν την τροφή τους από τη γη πλέον και όχι από το κυνήγι και τη συλλογή καρπών και φρούτων.
Όπως δήλωσε ο Σκόγκλουντ, τα γενετικά ευρήματα αποκαλύπτουν ότι η γεωργία εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη από ανθρώπους που ζούσαν στην Μεσόγειο και αυτό έγινε με μεταναστευτικά κύματα και όχι απλώς μέσα από την πολιτισμική μετάδοση των γεωργικών γνώσεων από στόμα σε στόμα. «Αν η γεωργία είχε εξαπλωθεί μόνο ως πολιτισμική διαδικασία, δεν θα βρίσκαμε ένα αγρότη στο Βορρά να έχει τέτοια γενετική συγγένεια με τους Νότιους πληθυσμούς», δήλωσε ο σουηδός ερευνητής.
Η σκανδιναβική έρευνα φωτίζει μία χρόνια διαμάχη των επιστημόνων σχετικά με το πώς εξαπλώθηκε η γεωργία και έφθασε στην Ευρώπη από τη Μέση Ανατολή, όπου εμφανίστηκε πριν από περίπου 11.000 χρόνια. Γύρω στο 3.000 π.Χ. η γεωργία είχε πια εξαπλωθεί στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης. Η βασική διαμάχη είναι με ποιο τρόπο έγινε η μετάβαση από το στιλ ζωής του κυνηγού-συλλέκτη σε εκείνο του αγρότη και αν η γεωργία εξαπλώθηκε μέσα από μετανάστες γεωργούς ή αν απλώς οι ιδέες και η γεωργική τεχνογνωσία τους «μετανάστευσαν» σιγά-σιγά από πολιτισμό σε πολιτισμό. Η νέα μελέτη ρίχνει το βάρος της υπέρ της πρώτης άποψης, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αναλύσεις DNA, οι οποίες είχαν βρει ανάλογες ενδείξεις περί μετανάστευσης των ίδιων των ανθρώπων από τη Μεσόγειο, οι οποίοι μετέφεραν μαζί τους τις καλλιεργητικές γνώσεις τους.
Εξάλλου νωρίτερα φέτος, οι επιστήμονες δημοσίευσαν το σχεδόν πλήρες γονιδίωμα του «Ότζι», της νεολιθικής μούμιας που βρέθηκε στις Άλπεις το 1991. Και σ’ αυτή την περίπτωση, η γενετική ανάλυση παραπέμπει σε πολύ πιθανή Μεσογειακή καταγωγή.

Πηγή: ΑΜΠΕ
Read More

Λυκούργος (νομοθέτης)

Τη ζωή και το νομοθετικό έργο του περίφημου αρχαίου Σπαρτιάτη νομοθέτη Λυκούργου, την καλύπτει η ομίχλη των μύθων και των θρύλων της αρχαιότητας και μερικοί ιστορικοί των νεότερων χρόνων υποστήριξαν ότι αυτός δεν ήταν ιστορικό πρόσωπο αλλά συμβολική μορφή.
Βασιλιάς της Σπάρτης, έζησε περίπου στα 800 π.Χ., ταξίδεψε σε πολλά μέρη της γης, επισκέφτηκε την Κρήτη και, πολύ πιθανό, την Αίγυπτο, τη Λιβύη και την Ιβηρία. Επιστρέφοντας στη Σπάρτη φρόντισε να μεταρρυθμίσει το σπαρτιατικό πολίτευμα. Ο μύθος λέει ότι έφυγε από τη Σπάρτη για πάντα, ώστε να μην αλλάζουν τη νομοθεσία του οι συμπολίτες του, που είχαν ορκιστεί να μην το κάνουν παρά μόνο αν κάποτε επέστρεφε.
Οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις του Λυκούργου ήταν:
    H σιδερένια πειθαρχία των πολιτών κι η κοινή μόρφωση των αγοριών και των κοριτσιών καθώς κι η σκληραγώγησή τους από την παιδική ηλικία.
    Η απαγόρευση της χρήσης ασημένιων και χρυσών νομισμάτων, αλλά μόνο σιδερένιων, για να είναι βαριά και να δυσκολεύουν τους Σπαρτιάτες στη μεταφορά τους.
    Η υποχρέωση της υποταγής των νεότερων στους γεροντότερους, καθώς κι άλλες σχετικές με τη διακυβέρνηση της πολιτείας.
Αυτοί οι θεσμοί στάθηκαν ως οι θεμελιώδεις αρχές του σπαρτιατικού πολιτεύματος.
...........................................................................
Ο δημιουργός της σπαρτιατικής πολιτείας
Πολλές αβεβαιότητες περιβάλλουν το πρόσωπο του Λυκούργου, του νομοθέτη της αρχαίας Σπάρτης και θεωρούμενου ιδρυτή του ιδιότυπου πολιτικοκοινωνικού καθεστώτος της. Αβέβαιο είναι το πότε ακριβώς έζησε και έδρασε. Οι χρονολογίες που αναφέρονται ξεκινούν από το 1100 π.X. και φτάνουν ως το 600 π.X. Αβέβαιη είναι και η γενεαλογία του καθώς και άλλες σημαντικές πλευρές της ζωής και του έργου του. Αβέβαιο είναι ακόμη και το αν υπήρξε πραγματικά, δεδομένου ότι στη Σπάρτη και σε άλλα μέρη της Πελοποννήσου λατρευόταν θεός με το όνομα Λυκούργος.
Τις αβεβαιότητες αυτές τις επισημαίνει και ο Πλούταρχος, ο οποίος στις αρχές του 2ου αιώνα μ.X. συνέγραψε την πληρέστερη σωζόμενη βιογραφία του Λυκούργου, κείμενο που συγκεντρώνει πληροφορίες και από πολλές άλλες αρχαίες πηγές και που αρχίζει χαρακτηριστικά ως εξής: «Για τον Λυκούργο τον νομοθέτη γενικά δεν μπορούμε να πούμε τίποτε το αναμφισβήτητο».
Κατά τη βιογραφία του Πλουτάρχου, ο Λυκούργος ήταν γιος του βασιλιά Ευνόμου, ο οποίος έχασε τη ζωή του εξαιτίας της ανομίας και της αταξίας που επικρατούσαν τότε στη Σπάρτη: επιχείρησε να χωρίσει συμπλεκόμενους πολίτες και τον κάρφωσαν με ένα χασαπομάχαιρο. Τον διαδέχθηκε ο Πολυδέκτης, πρεσβύτερος αδελφός του Λυκούργου. Πέθανε όμως και αυτός, και ο θρόνος πέρασε στον Λυκούργο. Τότε ο Λυκούργος πληροφορήθηκε ότι η χήρα του αδελφού του περίμενε παιδί. Εσπευσε να διακηρύξει ότι αν το παιδί που θα γεννιόταν ήταν αγόρι, ο θρόνος τού ανήκε, και ο ίδιος θα περιοριζόταν στα καθήκοντα του επιτρόπου του ανήλικου βασιλιά.
Τα σχέδια της χήρας
H χήρα όμως είχε άλλα σχέδια. Πρότεινε στον Λυκούργο να ξεφορτωθεί η ίδια το παιδί προτού γεννηθεί, να παντρευτούν και αυτός να εξακολουθήσει να είναι βασιλιάς. Ο Λυκούργος ένιωσε απέχθεια για την απαίσια νύφη του, αλλά συνέλαβε και αυτός το δικό του σχέδιο. Προσποιήθηκε ότι δέχεται την πρόταση της χήρας, αλλά τη συμβούλευσε να μη θέσει σε κίνδυνο τη ζωή της παίρνοντας φάρμακα για να «ρίξει» το παιδί, μόνο να το αφήσει να γεννηθεί και μετά θα ανελάμβανε αυτός να το εξαφανίσει.
Οταν το παιδί γεννήθηκε (ήταν φυσικά αγόρι), ο Λυκούργος, για να το προστατέψει, το απομάκρυνε αμέσως από την επικίνδυνη μητέρα του και του έδωσε το όνομα Χαρίλαος, δηλαδή χαρά του λαού. Αρχισαν όμως δολοπλοκίες και διαβολές από το περιβάλλον της προδομένης βασιλομήτορος, και ο Λυκούργος, προσβεβλημένος αλλά και φοβούμενος για τον εαυτό του, αποφάσισε να φύγει από τη Σπάρτη για μεγάλη περιοδεία.
Τα ταξίδια του έφεραν τον Λυκούργο στην Κρήτη, στην Ιωνία, στην Ινδία, στην Αίγυπτο, στη Λιβύη, ίσως ακόμη και στην Ισπανία. Ο Λυκούργος μελέτησε τους νόμους και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων σε αυτούς τους τόπους και διαμόρφωσε το δικό του σύστημα. Υστερα από χρόνια επέστρεψε στη Σπάρτη για να το εφαρμόσει, αφού προηγουμένως επισκέφθηκε το Μαντείο των Δελφών για να λάβει τη θεϊκή συγκατάθεση.
H αποδοχή του πολιτεύματος του Λυκούργου από τους Σπαρτιάτες δεν υπήρξε απρόσκοπτη. Λόγω των μέτρων λιτότητας που επέβαλε και του πνεύματος ισότητας που το χαρακτήριζε, οι πλούσιοι αντέδρασαν βίαια σε αυτό, έφτασαν μάλιστα να πάρουν με τις πέτρες τον εισηγητή του, ο οποίος έφυγε τρέχοντας από την αγορά για να γλιτώσει, αν και κατά τη συμπλοκή έχασε το ένα του μάτι.
Τελικά οι νόμοι του Λυκούργου επιβλήθηκαν στη Σπάρτη, αν και δεν καταγράφηκαν. Ο Λυκούργος όρκισε τους Σπαρτιάτες ότι δεν θα τους αλλάξουν ώσπου να επιστρέψει και κατόπιν έφυγε για τους Δελφούς. Εκεί, θεωρώντας ότι είχε πλέον ζήσει αρκετά, έπαψε να τρώει, ώσπου πέθανε από ασιτία. Δεν επέστρεψε λοιπόν στη Σπάρτη και έτσι οι Σπαρτιάτες, πιστοί στον όρκο τους, δεν άλλαξαν το πολίτευμά του.
Παραβίαση δικαιωμάτων
H αποδιδόμενη στον Λυκούργο νομοθεσία ρύθμιζε όλους τους τομείς και τις εκδηλώσεις όχι μόνο του δημόσιου βίου αλλά και του ιδιωτικού. Κατά τούτο, με τα σημερινά κριτήρια, πολλές από τις προβλέψεις της αποτελούν κατάφωρη παραβίαση των ατομικών δικαιωμάτων.
Στο κυβερνητικό επίπεδο, ο Λυκούργος δημιούργησε δύο όργανα: τη Γερουσία, αποτελούμενη από 28 γέροντες και από τους δύο βασιλείς, και την Απέλλα, είδος εκκλησίας του δήμου, η οποία όμως δεν είχε δικαίωμα να συζητεί τις προτάσεις της Γερουσίας και των βασιλέων ούτε να ψηφίζει επ' αυτών, αλλά μόνο να τις εγκρίνει ή να τις απορρίπτει (η αρχή των Εφόρων καθιερώθηκε πολύ αργότερα). Στον τομέα της οικονομίας, έγινε αναδασμός της γης σε ίσους και μόνιμους κλήρους, απαγορεύθηκε η κοπή χρυσών και αργυρών νομισμάτων και επιτρέπονταν μόνο τα σιδερένια, που ήταν βαριά, άρα δύσχρηστα, και μικρής αξίας. Απαγορεύθηκαν ακόμη διάφορα άχρηστα επαγγέλματα, και δεν πατούσαν πια το πόδι τους στη Σπάρτη δάσκαλοι ρητορικής, μάντεις, κοσμηματοπώλες ούτε κορίτσια του πληρωμένου έρωτα.
Καθεστώς άκρατου προστατευτισμού επιβλήθηκε εκ των πραγμάτων, αφού με το ευτελές και ασήκωτο σιδερένιο νόμισμα, το «καταγελώμενον» από τους άλλους Ελληνες, ήταν αδύνατη η εισαγωγή ξένων προϊόντων.
Ως προς την εκπαίδευση, τα παιδιά δεν μάθαιναν πολλά γράμματα, μόνο τα στοιχειώδη. Κατά τα άλλα, η εκπαίδευσή τους αποσκοπούσε να τα μάθει να υπακούουν στις διαταγές, να αντέχουν στις κακουχίες και να νικούν στη μάχη. Οσο μεγάλωναν, τόσο εντατικότερη γινόταν η σωματική άσκηση. Κυκλοφορούσαν ξυπόλυτα και έπαιζαν γυμνά, αλλά το είχαν καύχημά τους να μπορούν να κλέβουν χωρίς να τα παίρνουν είδηση. Κοιμούνταν όλα μαζί, σε στρώματα από καλάμια, και αργότερα τους έδιναν μόνο ένα ρούχο τον χρόνο. Οταν γίνονταν δώδεκα χρόνων, τους έδιναν και εραστή.
Ο ιδιωτικός βίος
Στον τομέα του ιδιωτικού βίου τα πράγματα ήταν ακόμη πιο στενόχωρα. Οι πολίτες δεν είχαν πλέον δικαίωμα να γευματίζουν στα σπίτια τους μόνοι τους ή με τις οικογένειές τους, αλλά υποχρεώνονταν να συντρώγουν καθ' ομάδες στα λεγόμενα φειδίτια, δηλαδή συσσίτια. Δεν είχαν επίσης δικαίωμα κατά την κατασκευή των σπιτιών τους να χρησιμοποιούν άλλα εργαλεία εκτός από τσεκούρι και πριόνι, έτσι ώστε να ανεγείρονται μόνο χαμόσπιτα και να αποθαρρύνεται η πολυτέλεια.
Οι γάμοι γίνονταν με αρπαγή των γυναικών και οι νεόνυμφοι συναντιόνταν νύχτα, στα σκοτεινά, και συνευρίσκονταν με μοναδικό σκοπό την τεκνοποίηση. Τα νεογνά αφήνονταν να ζήσουν μόνο αν φαίνονταν υγιή και στιβαρά. Τα καχεκτικά ρίχνονταν σε παρακείμενο βάραθρο του Ταϋγέτου. Για να προετοιμάζονται να αντέξουν τους πόνους της γέννας, τα κορίτσια γυμνάζονταν σε αγωνίσματα δρόμου, πάλη, δισκοβολία, ακόντιο.
Ισότητα και καταπίεση
Οι ιστορικοί, αρχαίοι και νεότεροι, δεν αποδίδουν όλοι στον Λυκούργο το ίδιο ποσοστό από τους νόμους που η παράδοση έχει στεγάσει υπό το όνομά του. Μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι άλλοι νόμοι είναι προγενέστεροι και άλλοι μεταγενέστεροι του Λυκούργου, ενώ ορισμένοι από αυτούς ουδέποτε ίσχυσαν στη Σπάρτη. Εχει διαπιστωθεί επίσης η άποψη ότι οι θεσμοί που αποδίδονται στο μυθικό πρόσωπο του Λυκούργου αντικατοπτρίζουν σταθμούς στη μακροχρόνια εξέλιξη της σπαρτιατικής κοινωνίας από την αρχέγονη κοινοτική οργάνωση στην ανάδυση του κράτους. Λίγοι όμως είναι οι ιστορικοί που δεν παραδέχονται ότι το σύστημα που φέρει το όνομα του Λυκούργου, αυτό το παράξενο μείγμα ισότητας και καταπίεσης, είναι ο κυριότερος παράγοντας που επέτρεψε στη Σπάρτη να μεγαλουργήσει και να προκαλεί τον θαυμασμό των αιώνων που ακολούθησαν.

Πηγή κειμένου¨http://www.tovima.g....
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  09/11/2003, 00:00
Read More

Πέμπτη 26 Απριλίου 2012

Μυθικοί βασιλείς της Σπάρτης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.

Ο Λέλεγας ή Λέλεξ ήταν μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας.
Σύμφωνα με τον Παυσανία ήταν ο αυτόχθων πρώτος βασιλιάς της Λακωνίας, που έδωσε το όνομά του στη χώρα, Λελεγία, και τους κατοίκους της, Λέλεγες. Θεωρείται επίσης γενάρχης των κατοίκων της Μεσσηνίας. Είχε τρία παιδιά από τη σύζυγό του Κλεοχάρεια, τον Μύλη ο ο οποίος επινόησε τον Μύλο, τον Πολυκάονα και τη Θεράπνη. Όταν πέθανε ο Μύλης την εξουσία την κληρονόμησε ο γιος του Ευρώτας. Ο Ευρώτας, είχε μια κόρη, την Σπάρτη, που παντρεύτηκε με τον Λακεδαίμονα, γιο του Δία και της Ταϋγέτης.

Ο Μύλης ήταν μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας.
Ήταν γιος του Λέλεγα και τον διαδέχτηκε στον θρόνο ως ήταν ο δεύτερος μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας. Είχε έναν αδελφό, τον Πολυκάονα, που έγινε βασιλιάς στη Μεσσηνία, και γιός του ήταν ο Ευρώτας, ο οποίος και τον διαδέχτηκε.
Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Μύλης ανεκάλυψε τη μυλόπετρα, που χρησιμοποιείται για την άλεση σιτηρών, και ονομάσθηκε έτσι απο το όνομά του

Ο Ευρώτας ήταν μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας.
Διαδέχτηκε τον πατέρα του Μύλη και ήταν ο τρίτος μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας. Γυναίκα του ήταν η Ευρυδίκη και μαζί της έκανε μιά κόρη, την Σπάρτη, από την οποία πήρε το όνομα της η ομώνυμη πόλη, και η οποία παντρεύτηκε τον Λακεδαίμονα, ο οποίος και τον διαδέχτηκε. Ο Ευρώτας ένα από τα έργα που έκανε ήταν να ρυθμίσει την κοίτη του ποταμού που διέσχιζε την Λακωνία και αργότερα πήρε και το όνομα του.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, θέλησε να δώσει διέξοδο στα λιμνάζοντα νερά γύρω από τη Σπάρτη, γι'αυτό άνοιξε διώρυγα και διοχέτευσε τα νερά προς τη θάλασσα. Έτσι δημιουργήθηκε το ποτάμι, που πήρε το όνομα του, Ευρώτας. Άλλη παράδοση αναφέρει ότι ο Ευρώτας μετά από μια ατιμωτική ήττα από τους Αθηναίους, έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε και έτσι πήρε το όνομα του.

O Λακεδαίμονας ήταν ο τέταρτος μυθικός βασιλιάς της Λακωνίας.
Ο Λακεδαίμονας ήταν γιος του Δία και της νύμφης Ταϋγέτης που για την τιμήσει έδωσε στο βουνό το όνομα της. Ήταν παντρεμένος με την Σπάρτη κόρη του Ευρώτα τον οποίο και διαδέχτηκε στον θρόνο . Από το όνομά του ονομάστηκε και η περιοχή σε Λακεδαιμονία και οι κάτοικοι της αρχαίας Σπάρτης Λακεδαίμονες και θεωρείται γενάρχης τους, από αυτόν ονομάστηκε η πόλη Σπάρτη για να τιμήσει την γυναίκα του.
Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Ταϋγέτη είναι γνωστή μία από τις Πλειάδες, τις κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης.
Η Ταϋγέτη ζευγάρωσε με τον Δία και απέκτησε από αυτόν ένα τέκνο, τον Λακεδαίμονα. Σύμφωνα όμως με άλλη παράδοση, η Ταϋγέτη ήταν σύζυγος του Λακεδαίμονα και παιδιά τους ήταν ο Ίμερος και ο Ευρώτας. Θεωρείται βέβαιο ότι η Ταϋγέτη αρχικά ήταν η τοπική θεότητα της οροσειράς του Ταϋγέτου και ανήκε στην ακολουθία της θεάς Αρτέμιδας, μαζί με την οποία αναφέρεται συχνά.

Ο Αμύκλας ήταν ο πέμπτος μυθικός βασιλιάς της Λακεδαίμονος ή Λακεδαίμονας.
Ήταν γιος του Λακεδαίμονα και το διαδέχτηκε όταν πέθανε, ήταν ο 5ος μυθικός βασιλιάς στην Λακωνία. Όταν έγινε βασιλιάς έχτισε τις Αμύκλες και την έκανε πρωτεύουσα του κράτους του. Παντρεύτηκε την Διομήδη και έκανε μαζί της τρία παιδιά τον Υάκινθο, τον Άργαλο και τον Κυνόρτα. Τον διαδέχτηκε ο Άργαλος και αυτόν ο Κυνόρτας.

Ο Άργαλος ήταν ο έκτος στη σειρά μυθικός βασιλιάς της Λακεδαιμονίας.
Ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Αμύκλα , τον οποίο και διαδέχτηκε, και της Διομήδης. Είχε δύο αδελφούς, τον Υάκινθο και τον Κυνόρτα, ο οποίος ήταν και διάδοχος του.

Ο Κυνόρτας ήταν μυθικός ήρωας και ο έβδομος μυθικός βασιλιάς της Λακεδαιμονίας.
Ήταν γιος του Αμύκλα και της Διομήδης, αδελφός του Υάκινθου, ενώ ήταν πατέρας του Λακεδαίμονα. Κατά μια εκδοχή είχε γιο και τον Οίβαλο.

Ο Οίβαλος στην ελληνική μυθολογία ήταν ο όγδοος μυθικός βασιλιάς της Σπάρτης, απόγονος του Λέλεγα και του Λακεδαίμονα.
Σύμφωνα με τις λακωνικές παραδόσεις, ο Οίβαλος ήταν γιος του Κυνόρτα και πατέρας της Αρήνης, συζύγου του Αφαρέως. Σύμφωνα με άλλες αναφορές, ο Οίβαλος ήταν γιος του Περιήρους και πατέρας απο την Γοργοφόνη, του Ικαρίου, της Άρνης και του Τυνδάρεω. Ακόμα, ο Ιπποκόων λέγεται ότι ήταν νόθος γιος του απο μια ερωμένη του.

Ο Ιπποκόων ήταν πρόσωπο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, νόθος γιος του Οιβάλου, βασιλιά της Σπάρτης, και της νύμφης Βατείας (ή της βασίλισσας Γοργοφόνης, και άρα νόμιμος, κατ' άλλη εκδοχή). Επομένως ο Ιπποκόων ήταν ετεροθαλής αδελφός του Ικαρίου και του Τυνδάρεω. Το όνομα «Ιπποκόων» σημαίνει «αυτός που καταλαβαίνει τους ίππους».
Μεγαλύτερος στην ηλικία από τα αδέλφια του, ο Ιπποκόων, μόλις απεβίωσε ο πατέρας τους, τα έδιωξε από τη Σπάρτη και σφετερίσθηκε έτσι την εξουσία. Είχε ήδη τότε 12 γιούς, τους Ιπποκοωντίδες, που τον βοήθησαν στο άνομο αυτό έργο του. Στην Αινειάδα, αναφέρεται ότι συμμετέσχε στον διαγωνισμό τοξοβολίας στη μνήμη του Αγχίση. Γενικά, ο Ιπποκόωντας και οι γιοί του ήταν άνθρωποι βίαιοι και αδίστακτοι. Μετά από χρόνια, κίνησαν την οργή του Ηρακλή, για κάποιον από τους εξής τρεις λόγους, σύμφωνα με ισάριθμες εκδοχές:
Συμμάχησαν με τον Νηλέα εναντίον του Ηρακλή.
Αρνήθηκαν να εξαγνίσουν τον Ηρακλή μετά τον φόνο του Ιφίτου.
Σκότωσαν τον Οιωνό, γιό του Λικυμνίου και εξάδελφο του Ηρακλή.
Τότε ο Ηρακλής εισέβαλε στη Λακεδαίμονα, αλλά τραυματίσθηκε και υποχρεώθηκε να επιστρέψει στη βάση του. Αφού πέρασε λίγος καιρός, ο Ηρακλής συμμάχησε με τον Κηφέα και τους γιούς του, και επέστρεψε στη Λακωνία. Σε μάχη που επακολούθησε, ο Ιπποκόων και τα παιδιά του σκοτώθηκαν. Αμέσως μετά ο Ηρακλής αποκατέστησε τον Τυνδάρεω στον θρόνο του.
Αναφέρεται από τον Παυσανία ότι στη Σπάρτη υπήρχε ιερό του Ηρακλέους με άγαλμα που παρίστανε τον ήρωα να κρατά όπλα, πράγμα που συμβόλιζε τον αγώνα του εναντίον του Ιπποκόωντα και υπέρ του Τυνδάρεω.

Τυνδάρεως.
Στην ελληνική μυθολογία ο Τυνδάρεως ήταν γιος του Περιήρους (ή του Οιβάλου) και της Γοργοφόνης, κόρης του Περσέα. Ο Τυνδάρεως ήταν σύζυγος της Λήδας και ο πατέρας της Ελένης και της Κλυταιμνήστρας (η Λήδα γέννησε επίσης με τον Δία τους Διόσκουρους). Ο Τυνδάρεως ήταν βασιλιάς της Λακεδαίμονος και αδελφός του Λευκίππου, του Αφαρέως και του Ικαρίου.
Σύμφωνα με τον Ησίοδο, όταν κάποτε ο Τυνδάρεως θυσίασε στους θεούς παρέλειψε την Αφροδίτη, γι' αυτό και εκείνη έκανε τις θυγατέρες του άπιστες και επιπόλαιες γυναίκες. Εξάλλου, ο Τυνδάρεως συνδέεται και με τον κύκλο του Ηρακλή: Ο Ικάριος και ο Τυνδάρεως εκδιώχθηκαν από τον ετεροθαλή αδελφό τους Ιπποκόωντα, οπότε κατέφυγαν στην Πλευρώνα, στο ανάκτορο του Θεστίου, όπου παρέμειναν και τον βοήθησαν να αντιμετωπίσει τους γείτονες εχθρούς του. Αργότερα, ο Ηρακλής σκότωσε τον Ιπποκόωντα και τους γιούς του, και επανέφερε τον Τυνδάρεω στον θρόνο της Σπάρτης. Σε αυτή τη μάχη ο Ηρακλής έχασε τον αδελφό του, τον Ιφικλή.


Μενέλαος.
Στην ελληνική μυθολογία ο Μενέλαος ήταν αδελφός του Αγαμέμνονα και σύζυγος της Ωραίας Ελένης. Κατά την κυρίαρχη εκδοχή (Ιλιάδα) ήταν γιος του Ατρέως και της Αερόπης, εγγονός του Πέλοπα και της Ιπποδάμειας. Σύμφωνα με άλλη, μεταγενέστερη εκδοχή, ο Μενέλαος και ο Αγαμέμνονας ήταν γιοι του Πλεισθένους και εγγονοί του Ατρέα, τους ανάθρεψε όμως ο παππούς τους. Σε κάποια περίσταση διώχθηκαν από τις Μυκήνες και κατέφυγαν στην Σπάρτη, όπου βασιλιάς ήταν ο Τυνδάρεως. Διαγωνιζόμενος εκεί με άλλους μνηστήρες, ο Μενέλαος πήρε ως σύζυγο την Ωραία Ελένη, κόρη του Τυνδάρεω. Μετά λοιπόν και τον θάνατο των Διοσκούρων, ο Τυνδάρεως έδωσε το βασίλειό του στον Μενέλαο και την Ελένη.
Από τον γάμο του Μενελάου και της Ελένης γεννήθηκαν η Ερμιόνη και ο Νικόστρατος. Μεταγενέστεροι συγγραφείς αναφέρουν ότι παιδιά τους ήταν και οι: Αιθιόλας, Θρόνιος, Μορράφιος, Πλεισθένης ο Νεότερος και Μελίτη. Η γαλήνη του ζευγαριού ταράχθηκε από τότε που έφθασε στη Σπάρτη ο Πάρις και ιδίως όταν ο Μενέλαος έφυγε στην Κρήτη για να παραστεί στην κηδεία του παππού του Κατρέως. Σύμφωνα με κάποια παράδοση, ο Μενέλαος είχε επισκεφθεί κάποτε την Τροία, μετά από δελφικό χρησμό, για να θυσιάσει στους τάφους του Λύκου και του Χιμαιρέως (γιων του Προμηθέως) για τον λοιμό και την ξηρασία που έπλητταν τη Σπάρτη. Εκεί είχε φιλοξενηθεί από τον Πάρι, οπότε, όταν αργότερα ο Πάρις έφυγε από την Τροία μετά από ένα φόνο, κατέφυγε στη Σπάρτη, όπου φιλοξενήθηκε και εξαγνίσθηκε από τον Μενέλαο.
Στον Τρωικό πόλεμο
Ενώ βρισκόταν στην Κρήτη, ο Μενέλαος πληροφορήθηκε από την `Ιριδα ότι ο Πάρις είχε αρπάξει την Ωραία Ελένη και είχε φύγει. Τότε επέστρεψε αμέσως στη Σπάρτη και ζήτησε τη βοήθεια άλλων βασιλιάδων της Ελλάδας, με πρώτο τον Νέστορα. Μετά πήγε στους Δελφούς για οδηγίες. Εκεί διατάχθηκε να προσφέρει στην «Αθηνά Πρόνοια» το περιδέραιο που είχε κάποτε προσφέρει η Αφροδίτη στην Ελένη. Ακολούθησε η εκστρατεία των Ελλήνων στην Τροία για την Ωραία Ελένη, που οδήγησε στον Τρωικό Πόλεμο.
Ο ίδιος ο Μενέλαος πήρε μέρος στην εκστρατεία με εξήντα πλοία, αλλά δεν έγινε ο γενικός αρχηγός της εξαιτίας του ήπιου χαρακτήρα του, οπότε η αρχηγία πέρασε στον βίαιο αδελφό του, τον Αγαμέμνονα.
Μόλις οι Έλληνες αποβιβάσθηκαν στην Τροία, ο Μενέλαος και ο Οδυσσέας πήγαν πρώτα στην πόλη για να ζητήσουν πίσω την Ελένη, αλλά και τους θησαυρούς που είχε αρπάξει ο Πάρις από το ανάκτορο του Μενελάου, ώστε η διαφορά να διακανονισθεί ειρηνικά. Τους υποδέχθηκε ο Αντήνορας και τους παρουσίασε στην τρωική συνέλευση. Ο Πάρις όμως με την παράταξή του αρνήθηκε τις προτάσεις τους. Ο Μενέλαος μονομάχησε με τον Πάρι και τον τραυμάτισε σοβαρά, αλλά τραυματίσθηκε και ο ίδιος ελαφρά από τον Πάνδαρο.
Στις πολλές και σκληρές μάχες του Τρωικού Πολέμου βρήκαν τον θάνατο από τα χέρια του Μενέλαου οι Σκαμάνδριος, Πείσανδρος, Υπερήνορας, Δόλοπας και Θόαντας, ενώ τραυματίσθηκε ο Έλενος. Ο Μενέλαος επίσης βγήκε πρώτος στη μάχη για το σώμα του Πάτροκλου και σκότωσε τον Εύφορβο. Ο Μενέλαος έλαβε μέρος στους ταφικούς αγώνες στη μνήμη του Πάτροκλου.
Ο Μενέλαος ήταν ένας από εκείνους που κρύφθηκαν μέσα στον Δούρειο Ίππο. Στην άλωση της Τροίας έτρεξε στο σπίτι του Δηιφόβου, όπου βρισκόταν η Ελένη, σκότωσε τον Δηίφοβο και έσυρε την Ελένη από τα μαλλιά μέχρι τα ελληνικά πλοία. Σύμφωνα όμως με άλλη παράδοση, η Ελένη κατέφυγε στον οικιακό βωμό και, ενώ ο Μενέλαος ήθελε αρχικά να τη σκοτώσει, συμφιλιώθηκε τελικά μαζί της με τη βοήθεια των θεών.
Η επιστροφή από την Τροία
Επιστρέφοντας από την Τροία μετά το τέλος του πολέμου, ο Μενέλαος έφθασε στο Σούνιο και μετά στο ακρωτήριο Μαλέας. Μια τρικυμία όμως εκεί τον παρέσυρε στην Κρήτη, σε βραχώδη ακτή της οποίας καταστράφηκαν τα περισσότερα πλοία του. Μετά την Κρήτη βρέθηκε στην Αίγυπτο, όπου κατά την Οδύσσεια, παρέμεινε 5 χρόνια και έκανε περιουσία. Επιθυμούσε πάντα να επιστρέψει στη Σπάρτη, αλλά εμποδιζόταν συνεχώς από κακοκαιρίες, που έπαψαν μόνο όταν θυσίασε στους θεούς με συμβουλή του Πρωτέως. Μετά, ο Μενέλαος και η Ελένη έφθασαν καλά στη Σπάρτη, 18 χρόνια μετά την αρπαγή της Ελένης από τον Πάρι.
Μετά το τέλος της ζωής του ο Μενέλαος μεταφέρθηκε στα Ηλύσια Πεδία. Κατά μεταγενέστερη εκδοχή, Μενέλαος και Ελένη πήγαν στην Ταυρική να ψάξουν για τον Ορέστη και εκεί θυσιάσθηκαν από την Ιφιγένεια στον βωμό της Αρτέμιδας.
Ο Παυσανίας αναφέρει ότι στην εποχή του σωζόταν ακόμα στη Σπάρτη ο οίκος του Μενελάου. Υπήρχε ναός προς τιμή του Μενέλαου στη Θεράπνη, όπου σύμφωνα με τοπική παράδοση ήταν ενταφιασμένος με τη σύζυγό του.

Ορέστης.
Στην ελληνική μυθολογία, ο Ορέστης ήταν γιος του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας, αδερφός της Ηλέκτρας και της Ιφιγένειας.
Μετά τη δολοφονία του Αγαμέμνονα από την Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο, η Ηλέκτρα τον φυγάδευσε στη Φωκίδα, στο βασιλιά Στρόφιο, που ήταν θείος του. Ύστερα από χρόνια, ο Ορέστης επέστρεψε στις Μυκήνες με το φίλο και ξάδελφό του Πυλάδη, και εκδικήθηκε το θάνατο του πατέρα του σκοτώνοντας την Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της.
Ερινύες, Ιφιγένεια και η χώρα των Ταύρων.
Οι Ερινύες, όμως, οι θέες της εκδίκησης, άρχισαν να τον καταδιώκουν, μέχρι που έφτασε στην Αθήνα και δικάστηκε στον Άρειο Πάγο, όπου με την ψήφο της θεάς Αθηνάς αθωώθηκε. Για να εξιλεωθεί, ωστόσο, ο Ορέστης θα έπρεπε να φέρει στην Αθήνα το άγαλμα της θεάς Άρτεμης από την Ταυρίδα. Στη χώρα των Ταύρων, ο Ορέστης και ο Πυλάδης παραλίγο να θυσιαστούν στο βωμό της θεάς από την ίδια την Ιφιγένεια. Αφού τα δυο αδέρφια αναγνωρίστηκαν, με ένα τέχνασμα που σκαρφίτηκε η Ιφιγένεια κατάφεραν να ξεφύγουν από το βασιλιά της χώρας, Θόα, και να γυρίσουν πίσω σώοι στην Αθήνα.
Σύμφωνα με το μύθο, ο Ορέστης παντρεύτηκε την Ερμιόνη, κόρη του Μενέλαου και της Ωραίας Ελένης. Ήταν βασιλιάς του Άργους, των Μυκηνών και της Λακεδαίμονας. Σκοτώθηκε κατά την κάθοδο των Δωριέων, στην τελική μάχη που έγινε. Γιος του ήταν ο Τισαμενός.

Τισαμενός.
O Τισαμενός ήταν ο τελευταίος μυθικός βασιλιάς της Λακεδαιμονίας και του Άργους.
Ήταν γιος του Ορέστη και της Ερμιόνης. Ο πατέρας ήταν βασιλιάς του Άργους των Μυκηνών και της Σπάρτης αλλά σκοτώθηκε στην τελική μάχη με τους ηρακλείδες . Ο Τισαμενός έχασε το βασίλειο της Σπάρτης απο τον Αριστόδημο με δόλο και αμαχητί αφού από προδοσία αποσύρθηκε αρχικά στις Αμύκλες και μετά εκδιώχτηκε εντελώς από το βασίλειο του. Ο Τισαμενός κινήθηκε μαζί με τον λαό του στην Αχαία που ζούσαν Ίωνες και είχαν κοινή καταγωγή, εκεί έγινε δεκτός από τους κατοίκους και επιτράπηκε η κατοίκηση τους στις Ιωνικές πόλεις της Αχαΐας. Η συγκατοίκηση αυτή δεν κράτησε πολύ, οι Αχαιοί φοβούμενοι τον Τισαμενό μην καταλάβει τον θρόνο αποφάσισαν να τον διώξουν μαζί με τον λαό του, η διαμάχη αυτή οδήγησε σε πόλεμο τον οποίο νίκησαν οι Αχαιοί και Τισαμενός έχασε τη ζωή του και τάφηκε στην Ελίκη. Αργότερα τα οστά του μεταφέρθηκαν και τάφηκαν στην Σπάρτη.

Αριστόδημος ο Ηρακλείδης.
Ο Αριστόδημος ήταν απόγονος του Ηρακλή και εγγονός του Ύλλου. Χρονικά κατατάσσεται στον 12ο αι. π.Χ., ενώ ο θάνατός του χρονολογείται το 1104 π.Χ.
Ο Αριστόδημος συμμετείχε στην κάθοδο των Δωριέων μαζί με τους αδελφούς του Τήμενο, Κρεσφόντη και τον Ιππότη ο οποίος στην πορεία εκδιώχθηκε μετά απο χρησμό της Πυθίας, εκστράτευσαν απο την Δωρίδα κατά των Αχαιών, ο Τήμενος κατέλαβε την Αργολίδα, ο Κρεσεφόντης την Μεσσηνία και ο Αριστόδημος την Λακωνία, αμαχητί αφού περιόρισε τον Βασιλιά της Λακωνίας Τισαμενό στις Αμύκλες και αργότερα με την βοήθεια προδότη τον έδιωξε και τις κατέλαβε. Αργότερα μοίρασε την Λακωνία στους δυο δίδυμους γιους του καθιερώνοντας και την συμβασιλεία. Στον Ευρυσθένη έδωσε την περιοχή των Λιμνών και στον Προκλή την Πιτάνη, οι περιοχές αυτές αργότερα ήταν δύο από τις πέντε κόμες που αποτελούσαν το Σπαρτιάτικο βασίλειο.


Δυναστεία Αγιαδών :  Ευρυσθένης · Άγις Α΄ · Εχέστρατος · Λαβώτας · Δόρυσσος · Αγησίλαος Α΄  · Αρχέλαος · Τήλεκλος · Αλκαμένης · Πολύδωρος · Ευρυκράτης · Ανάξανδρος · Ευρυκρατίδας · Λέων · Αναξανδρίδας Β΄  · Κλεομένης Α΄ · Λεωνίδας Α΄ · Πλείσταρχος · Κλεόμβροτος · Παυσανίας Α΄ · Πλειστοάναξ · Παυσανίας Β΄ · Αγησίπολις Α΄ · Κλεομένης Β΄ · Αρεύς Α΄ · Ακρότατος · Αρεύς Β΄ · Λεωνίδας Β΄ · Κλεόμβροτος Β΄ · Κλεομένης Γ΄ · Νάβις
Δυναστεία Ευρυποντιδών: Προκλής · Σόος · Ευρυπών · Πρύτανις · Πολυδέκτης · Εύνομος · Χάριλλος · Νίκανδρος · Θεόπομπος · Αναξανδρίδας Α΄ · Αρχίδαμος Α΄ · Αναξίλας · Λεωτυχίδας Α΄ · Ιπποκρατίδας · Αγασικλής · Αρίστων · Δημάρατος · Λεωτυχίδας Β΄ · Αρχίδαμος Β΄ · Άγις Β΄ · Αγησίλαος Β΄ · Αρχίδαμος Γ΄ · Άγις Γ΄ · Ευδαμίδας Α΄ · Αρχίδαμος Δ΄ · Ευδαμίδας Β΄ · Άγις Δ΄ · Ευδαμίδας Γ΄ · Αρχίδαμος Ε΄ · Ευκλείδας · Λυκούργος Β΄ · Μαχανίδας · Πέλοπας.

 "Εν Σπάρτη"
Δεν ήξερεν ο βασιλεύς Κλεομένης, δεν τολμούσε- 
δεν ήξερε έναν τέτοιον λόγο πώς να πει 
προς την μητέρα του: ότι απαιτούσε ο Πτολεμαίος 
για εγγύησιν της συμφωνίας των ν' αποσταλεί κι αυτή 
εις Αίγυπτον και να φυλάττεται• 
λίαν ταπεινωτικόν, ανοίκειον πράγμα. 
Κι όλο ήρχονταν για να μιλήσει• κι όλο δίσταζε. 
Κι όλο άρχιζε να λέγει• κι όλο σταματούσε. 
Μα η υπέροχη γυναίκα τον κατάλαβε 
(είχεν ακούσει κιόλα κάτι διαδόσεις σχετικές), 
και τον ενθάρρυνε να εξηγηθεί. 
Και γέλασε• κ' είπε βεβαίως πιαίνει. 
Και μάλιστα χαίρονταν που μπορούσε νάναι 
στο γήρας της οφέλιμη στην Σπάρτη ακόμη. 
Όσο για την ταπείνωσι - μα αδιαφορούσε. 
Το φρόνημα της Σπάρτης ασφαλώς δεν ήταν ικανός 
να νοιώσει ένας Λαγίδης χθεσινός• 
όθεν κ' η απαίτησίς του δεν μπορούσε 
πραγματικώς να ταπεινώσει Δέσποιναν 
Επιφανή ως αυτήν• Σπαρτιάτου βασιλέως μητέρα. 
 
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης    

Read More

Τρίτη 24 Απριλίου 2012

Κάστωρ και Πολυδεύκης – Ουράνιοι Δίδυμοι

Δημοσιεύθηκε: 04 Monday October : http://www.e-zine.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=43

Τα δύο θρυλικά αδέλφια με λακωνική καταγωγή λατρεύτηκαν από τους ΄Ελληνες ως θεοί. Ο αρχαίος ποιητής Πίνδαρος αναφέρει ότι οι δύο αδελφοί ζούσαν στη Θεράπνη, κάτω από τη γη. Εκεί είχαν ένα ιερό, όπου πιθανά λατρεύονταν ταυτόχρονα με τον Άρη. Όπως όλες σχεδόν οι θεότητες της ελληνικής γης διακρίνονται κατ’ αρχήν ως χθόνιες θεότητες και σταδιακά εξυψώνονται από το επίπεδο της ηρωολατρείας σε ουράνιες θεότητες. Οι Διόσκουροι μοιράζονταν επίσης ένα ναό στη Σπάρτη με τις Χάριτες και είχαν κοινούς βωμούς με τον Δία και την Αθηνά στην Αγορά! Γενικά, η λατρεία τους απαντάται στην Αθήνα, την Πελοπόννησο, τα Κύθηρα, την Κέρκυρα, τη Μεγάλη Ελλάδα, Κυρηναϊκή, χωρίς να υπολογίσουμε τους τόπους που τους συγχέουν με τους Καβείρους.
Ο πατέρας τους ο Δίας ενώθηκε με τη Λήδα με τη μορφή του κύκνου και είναι λίγες οι ιστορίες που έχουν εμπνεύσει σε τέτοιο βαθμό την τέχνη μέσα από τους αιώνες. Η Λήδα, όμως, την ίδια νύχτα ενώνεται με τον άντρα της Τυνδάρεω. Η Λήδα γέννησε ένα αυγό από το οποίο βγήκαν ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης και η Ελένη. Διος Κούροι, λοιπόν, οι δύο αδελφοί έχουν διαφορετική φύση. Ο Κάστωρ είναι ο γιος του Τυνδάρεω, ενώ ο Πολυδεύκης είναι ο γιος του Δία. Οι δύο μαζί αντιπροσωπέυουν τη θνητή και αθάνατη φύση μας. Ο Κάστωρ γίνεται διαβόητος δαμαστής αλόγων και είναι ο δάσκαλος του Ηρακλή στο δόρυ, την ασπίδα, τις στρατιωτικές και στρατηγικές τεχνικές. Ο Πολυδεύκης γίνεται αήττητος στην πυγμαχία.
Όταν ο βασιλιάς της Αθήνας Θησέας, μαζί με τον επιστήθιο φίλο του Πειρίθου, αρχηγό των Λαπήθων, έκλεψαν την πανέμορφη Ελένη, σε ηλικία εφτά και κατ' άλλους έντεκα χρόνων, μέσα από το ναό της Ορθίας Αρτέμιδας, οι Διόσκουροι ξεκίνησαν εκστρατεία για να ελευθερώσουν την αδερφή τους. Τη νεαρή Ελένη είχε κρύψει η μητέρα του Θησέα Αίθρα στις Αφίδνες. Οι Διόσκουροι, αφού νίκησαν το βασιλιά των Αφιδνών, τον Αφίδνα, ελευθέρωσαν την αιχμάλωτη Ελένη και κατέστρεψαν την πόλη του Θησέα την Αθήνα. Ένας ναός στο Άργος αφιερωμένος στην Ελευθερία θεωρείται ότι χτίστηκε από την Ελένη, σε ανάμνηση του γεγονότος της απελευθέρωσής της από τον Θησέα. Το παιδί που γεννήθηκε από τον παράνομο αυτόν έρωτα ήταν κατά την παράδοση η Ιφιγένεια, την οποία η Ελένη εμπιστεύτηκε στην αδερφή της Κλυταιμνήστρα, σύζυγο του Αγαμέμνονα. Κατόπιν, επωφελούμενοι από τη διάβασή τους στην Αθήνα, μυήθηκαν στα Ελευσίνια Μυστήρια.
Οι Διόσκουροι υπήρξαν πρότυπα ηθικής συμπεριφοράς, ιδανικές μορφές θάρρους και ευγένειας. Ονομάστηκαν διαφεντευτές του Δικαίου και έτρεχαν σε όποιους τους καλούσαν σε βοήθεια, υποβαλλόμενοι σε πολύ σοβαρούς κινδύνους. Τέλος, όπως και ο Ηρακλής, εξυψώθηκαν στον ΄Ολυμπο. Αυτό δεν αντικρούει ό,τι είπαμε στην αρχή για την «υπό τη γη ζωή τους» στη Θεράπνη και εξηγείται αμέσως παρακάτω. ΄Ενας πολύ άσχημος καυγάς, στον οποίο τα δύο αδέλφια καταδιώκουν και μάχονται με τον ΄Ιδα και τον Λυγκέα, καταλήγει στο σκοτωμό του Κάστορα. Ο Πολυδεύκης κλαίει απαρηγόρητος. Εμφανίζεται τότε ο Πατέρας του ο Δίας και δίδει τις εξής επιλογές στον Πολυδεύκη: είτε να ανεβεί ο Πολυδεύκης στον Όλυμπο ή τη μισή του ζωή να είναι στον σκοτεινό τάφο και την άλλη μισή στα λαμπρά δώματα του Ολύμπου. Από την ανυπέρβλητη αγάπη του για τον αδελφό του, ο Πολυδεύκης δε διστάζει στιγμή, οπότε ο Δίας ανασταίνει τον Κάστορα. Μετά από μισό αιώνα προβιβάζονται στην τάξη των θεών και χαρακτηριστικό σύμβολό τους καθορίζεται το λευκό άτι. Ο Εύδοξος, μαθητής του Πλάτωνα, έδωσε πρώτος στους Διόσκουρους, θέση στο Ζωδιακό. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα από 19 άστρα. Δύο από αυτά (σαν ένα ζεύγος στενά δεμένο) είναι το ανατολικότερο και το δυτικότερο, ενώ και οι δύο είναι αστέρες πρώτου και δευτέρου μεγέθους. Πρόκειται βέβαια για τον αστερισμό των Διδύμων.
Αξιοπρόσεκτο κομμάτι της ιστορίας των Διόσκουρων είναι αυτό στο οποίο μετείχαν στην Αργοναυτική εκστρατεία. Εκείνοι γλύτωσαν την Αργώ όταν θαλασσοδερνόταν στις ακτές της Θράκης. Τότε, στη δύσκολη στιγμή, δύο άστρα αποσπάστηκαν από τον ουρανό και κάθησαν στα κεφάλια του Κάστορα και του Πολυδεύκη. Αμέσως η θάλασσα έγινε γαλήνια πέρα ως πέρα. Ο θαλασσινός θεός Γλαύκος την άλλη ημέρα τους είπε πως θα ονομάζονταν θεοί-σωτήρες και παντού θα τους λάτρευαν ως Προστάτες. Έγιναν πλέον οι προστάτες των ναυτικών και των καραβιών. Από την εποχή εκείνη, κάθε φορά που οι ναύτες έβλεπαν άστρα να εμφανίζονται πάνω από το καράβι τους, να τρέχουν κατά μήκος των ιστίων ή να «κάθονται» στις άκρες των καταρτιών, ήξεραν πως οι Διόσκουροι είναι εκεί και τους προστατεύουν.
Ο ομηρικός ύμνος αναφέρει: «΄Όταν οι μαύρες θύελλες σηκώνουν μαυρισμένα κύματα, οι άνθρωποι στέκουν όρθιοι στην πλώρη και προσεύχονται στα θεϊκά παιδιά του Δία και σφάζουν άσπρα αρνιά. Τότε αμέσως γαληνεύουν τα κύματα της αφρισμένης θάλασσας και ο διάπλους γίνεται εύκολος και ακίνδυνος». Όλοι γνωρίζουν το φαινόμενο που οφείλεται στις ηλεκτρικές εκκενώσεις, οπότε μπορείς να δεις φωτεινούς θυσάνους, ιδιαίτερα στις κορφές των καταρτιών –φαινόμενο που είναι γνωστό με το όνομα «φωτιά του αγ. Ελμ». Το όνομα Ελμ θεωρείται παραφθορά του Ελένη από ορισμένους ερευνητές. Οι ΄Ελληνες απέδιδαν το φαινόμενο στους Διόσκουρους που, ως προστάτιδες θεότητες της ναυτιλίας, ταυτίστηκαν βαθμιαία με τους Κάβειρους.
Μεγάλη βαρύτητα έχει το γεγονός ότι το φως του Κάστορα ως αστέρα πάντα εξασθενεί, ενώ του Πολυδεύκη λαμπρύνεται στο πέρασμα των αιώνων. Με αυτόν τον τρόπο ανατρέχουμε στο συμβολισμό της θνητής και αθάνατης φύσης μας. Η θνητή φύση φθίνει εις βάρος της θεϊκής. Με έναν άλλο τόπο γίνεται βορά στο στόμα του Θεού, ένα μυθολογικό παρόν σε όλες σχεδόν τις μεγάλες θρησκείες. Αξίζει να σταθούμε στο ότι η Ελένη, έγινε αντικείμενο πραγματικής λατρείας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ιδιαίτερα όμως στη Σπάρτη και τη Θεράπνη (εκεί όπου λατρεύονταν οι αδελφοί της). Μάλιστα ο Ηρόδοτος αναφέρει πως στη Θεράπνη η Ελένη έκανε ένα θαύμα.
Θα μπορούσαμε να πούμε πως πρόκειται για μια στενά συνυφασμένη τετραπλότητα. Η προσωπικότητα του ανθρώπου (Κάστωρ) και το πνεύμα (Πολυδεύκης) βαδίζουν μαζί. Ο Πολυδεύκης, όντας σωτήρας, σώζει τον άνθρωπο από την απορρόφηση στην παχυλή ύλη. Η Ελένη σχετίζεται με τη φωτιά -όπως είδαμε από το φαινόμενο της προστασίας των πλοίων- τη φωτιά με τις δύο όψεις: δημιουργική και καταστροφική. Οι Δίδυμοι στην εσωτερική αστρολογία έχουν ως σύμβολό τους τον Ερμή, τον αγγελιαφόρο των θεών προς τους ανθρώπους και τ’ ανάπαλιν. Από αυτή την άποψη θα μπορούσαμε να τους θεωρήσουμε ως συνδετικό κρίκο της ανθρωπότητας με τα πνευματικά βασίλεια. Η ηρωική τους φύση περιέχει αφ’ εαυτής το εξελικτικό πρότυπο σύμφωνα με το οποίο μπορεί η ανθρωπότητα να αναδυθεί από τον περιοριστικό κόσμο της παχυλής ύλης στα πνευματικά βασίλεια.
 
 Διαβάστε περισσότερα: http://www.pare-dose.net/?p=4316#ixzz1swLUr5c5

«Όταν οι μαύρες θύελλες σηκώνουν μαυρισμένα κύματα, οι άνθρωποι στέκουν όρθιοι στην πλώρη και προσεύχονται στα θεϊκά παιδιά του Δία και σφάζουν άσπρα αρνιά. Τότε αμέσως γαληνεύουν τα κύματα της αφρισμένης θάλασσας και ο διάπλους γίνεται εύκολος και ακίνδυνος».
Ομηρικός ύμνος

Ο ΜΥΘΟΣ
Σύμφωνα με τον μύθο, οι δίδυμοι ήρωες Διόσκουροι, Κάστορας και Πολυδεύκης, γεννηθήκαν στον Ταΰγετο, το μεγάλο βουνό της Σπάρτης και του Ταινάρου, έτσι είναι κατεξοχήν ήρωες δωρικής καταγωγής.
Στην Σπάρτη, ο βασιλιάς Τυνδάρεως, είχε για γυναίκα του την πανέμορφη Λήδα, κόρη του βασιλιά τής Αιτωλίας, Θέστιου. Η Λήδα έσμιξε με τον Δία κι απέκτησε μαζί του δύο παιδιά, την Ελένη, πού ήταν ωραία σαν θεά και τον Πολυδεύκη τον τρανό ήρωα. Με τον βασιλιά Τυνδάρεω η Λήδα είχε άλλα δύο παιδιά, την Κλυταιμνήστρα, και τον Κάστορα. Ο Πολυδεύκης πήρε απ’ τον πατέρα του θεό Δία την αθανασία, μα ο αδελφός του, ο Κάστορας, παρέμεινε θνητός, επειδή ήταν γιος του θνητού βασιλιά. Έγιναν και οι δύο τους μεγάλοι και τρανοί, κανένας δε μπορούσε να παραβγεί με τον Κάστορα, στη μαστοριά του να οδηγάει το άρμα, όπου κατάφερνε να δαμάσει και τα πιο ατίθασα άλογα. Ο δε Πολυδεύκης ήτανε γενναίος πρωταθλητής στην πυγμαχία. Οι δυο τους δεν αποχωρίστηκαν ποτέ μεταξύ τους γιατί τους ένωνε φλογερή αγάπη.
Οι Διόσκουροι πήραν μέρος σε πολλά μεγάλα κατορθώματα των Ελλήνων ηρώων, πήραν μέρος στην Αργοναυτική Εκστρατεία και διακρίθηκαν ιδιαίτερα εναντίον του βασιλιά των Βεβρύκων, Αμύκου, τον οποίο νίκησε ο Πολυδεύκης τρέποντας έτσι σε φυγή όλους τους Βέβρυκες. Όταν ο Θησέας και ο Πειρίθους κατέβηκαν στον Κάτω Κόσμο προκειμένου να αρπάξουν την Περσεφόνη, οι Διόσκουροι ξεκίνησαν εκστρατεία εναντίον της Αθήνας, διεκδικώντας την αδελφή τους Ελένη, την οποία ο Θησέας είχε απαγάγει και την είχε φυλακίσει στο οχυρό των Αφιδνών στην Λακωνία. Έτσι, ενώ έλειπε ο Θησέας ελευθέρωσαν την αδελφή τους και πήραν την μητέρα του Θησέα, Αίθρα, αιχμάλωτη στη Σπάρτη. Επιπλέον, απομάκρυναν από το θρόνο της Αθήνας, τους γιους του Θησέα και τους αντικατέστησαν με τον διεκδικητή της βασιλείας Μενεσθέα.
Οι Διόσκουροι είχαν δύο ξαδέλφια, το Λυγκέα και τον Ίδα, πού ήταν παιδιά του βασιλιά τής Μεσσηνίας, Αφαρέα. Ο Ίδας ήταν ατρόμητος πολεμιστής και ο αδελφός του, ο Λυγκέας, ήταν ονομαστός για τη δύναμη της ματιάς του· μπορούσε να δει ακόμα και κάτω απ’ τη γη. Οι Διόσκουροι μαζί με αυτά τα Μεσσήνια ξαδέλφια τους κάνανε πολλούς άθλους μαζί. Κάποτε, κι οι τέσσερις άρπαξαν, από την Αρκαδία, ένα κοπάδι βόδια κι αποφάσισαν να τα μοιράσουν συναμεταξύ τους. Τη μοιρασιά θα την έκανε ο Ιδας. Αυτός όμως θέλησε να βάλει στο χέρι ολάκερο το κοπάδι μαζί με τον αδελφό του και σοφίστηκε μια πονηριά: Έκοψε στα τέσσερα ένα βόδι. έδωκε στον καθέναν από ένα κομμάτι και πρότεινε να πάρει το μισό κοπάδι εκείνος πού θα καταβροχθίσει πρώτος το μεράδι του, και τ’ άλλο μισό να πέσει σε εκείνον που θα έρθει δεύτερος. Ο Ίδας έφαγε πρώτος το κομμάτι του και βόηθησε και τον Λυγκέα να φάει το δικό του. Ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης οργίστηκαν τρομερά σαν είδαν ότι τούς γέλασε ο Ίδας κι αποφασίσανε να εκδικηθούνε τα ξαδέρφια τους, που ως τότε είχανε μαζί τους ακλόνητη φιλία. Έκαναν επιδρομή στη Μεσσηνία κι άρπαξαν, όχι μονάχα το κοπάδι που είχανε πάρει απ’ την Αρκαδία, αλλά και μερικά απ’ τα κοπάδια του Ίδα και του Λυγκέα. Δεν αρκεστήκανε όμως σ’ αυτά, αλλά τους κλέψανε και τις αρραβωνιαστικιές τους.
Οι Διόσκουροι ήξεραν ότι ο Ίδας και ο Λυγκέας δεν θα τους συχωρέσουν για αυτά που τους έκαναν, κι αποφασίσαμε να κρυφτούν στο κούφωμα ενός πελώριου δέντρου και να περιμένουν εκεί, ώσπου ν’ αρχίσουν τα ξαδέρφια τους να τους κυνηγούν. Θέλαν να τους ριχτούνε αναπάντεχα, γιατί σκιαζόντουσαν να πιάσουν μάχη με τον υπερδύναμο Ίδα που, κάποτε, τόλμησε να παλέψει για μια γυναίκα, ακόμα και με τον θεό Απόλλωνα. Δεν μπόρεσαν όμως να κρυφτούμε από τα διαπεραστικά μάτια Λυγκέα, που τους διέκρινε μέσα στην κουφάλα του δέντρου, πάνω από τις κορυφές του Ταΰγετου. Ο Ίδας και ο Λυγκέας όρμησαν πάνω στους Διόσκουρους. Προτού ακόμα καταφέρουν να βγουν απ’ τον κρυψώνα, ο Ίδας έριξε το κοντάρι του στο δέντρο και πλήγωσε κατάστηθα τον Κάστορα. Ο Πολυδεύκης χίμηξε επάνω τους. Οι Αφαρείδες δεν μπόρεσαν να τα βγάλουν μαζί του και το βάλαν στα πόδια. Ο Πολυδεύκης τους έφτασε κάπου κοντά στον τάφο των γονιών τους. Σκότωσε τον Λυγκέα κι άρχισε να παλεύει, για ζωή ή για θάνατο, με τον Ίδα. Ο μέγιστος Δίας τότε παρενέβη για να σταματήσει την μάχη, ρίχνοντας ένα αστροπελέκι που έκανε στάχτη και τον Ίδα, και το κουφάρι του Λυγκέα.
Ο Πολυδεύκης γύρισε εκεί πού κείτονταν θανάσιμα λαβωμένος ο Κάστορας κι έκλαψε πικρά σαν είδε τον θάνατο να τους χωρίζει. Παρακάλεσε τον πατέρα του τον Δία, να τον αφήσει να πεθάνει μαζί με τον αγαπημένο αδελφό του. Ο Δίας φανερώθηκε τότε στο γιο του και τον έβαλε να διαλέξει: Ή να ζήσει παντοτινά νέος ανάμεσα στους φωτεινούς θεούς του Ολύμπου ή να ζήσει για πάντα με τον αδελφό του τη μια μέρα στο ζοφερό βασίλειο του Άδη, και την άλλη στον Όλυμπο. Ο Πολυδεύκης δεν θέλησε να χωριστεί από τον αδερφό του. Και έτσι μοιράστηκε την τύχη του.
Από τότε, τα δυο αυτά αδέλφια πλανιούνται την μια μέρα στους σκοτεινούς κάμπους του βασιλείου του Άδη και την άλλη, ζούνε μαζί τούς θεούς στα παλάτια του ηγέτη των θεών, Δία.
Read More

Λήδα και Κύκνος

Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki
Στην ελληνική μυθολογία η Λήδα ήταν η μητέρα των Διοσκούρων Πολυδεύκη και Κάστορα, καθώς και της ωραίας βασίλισσας της Σπάρτης Ελένης (εκ του Διός), της Κλυταιμνήστρας, της Τιμάνδρας, της Φοίβης και της Φιλονόης εκ του συζύγου της Τυνδάρεω.
Κατά τις παραδόσεις ήταν τόσο ωραία, ώστε διεκδικούσαν την καταγωγή της πλείστες χώρες της αρχαιότητας όπως η Σπάρτη, η Αιτωλία, η Κόρινθος κ.ά..
Ο Ευριπίδης την αποκαλεί «Λήδα Θεστιάδα» ως κόρη του Βασιλιά της Αιτωλίας Θεστία, ο Εύμηλος στα «Κορινθιακά» του μας πληροφορεί ότι ήταν κόρη του Γλαύκου, γιου του Σισύφου εκ της Παντειδυίας που γνώρισε και παντρεύτηκε όταν έφθασε στη Λακωνία αναζητώντας τους ίππους του. Την Παντειδυία εγκυμονούσα ήδη (εκ του Γλαύκου) νυμφεύθηκε ο Θέστιος, εξ ού και φαίνεται αυτός πατέρας της Λήδας, ενώ πραγματική του κόρη ήταν μόνο η Αλθαία.
Τον γάμο της Λήδας με τον Τυνδάρεω εξηγούν τα συμβάντα κατά τα οποία ο Τυνδάρεως με τον αδελφό του Ικάριο εκδιωχθέντες από τον αδελφό τους Ιπποκόοντα κατέφυγαν στον βασιλιά της Αιτωλίας Θέστιο τον οποίον και βοήθησαν στους αγώνες του κατά των γειτονικών εχθρών του και σε αντάλλαγμα έδωσε εκείνος την κόρη του Λήδα ως σύζυγο στον Τυνδάρεω. Η συνέχεια του μύθου παρουσιάζει πολλές παραλλαγές. Επικρατέστερη όμως είναι εκείνη κατά την οποία όταν ο Δίας την είδε στον Ταΰγετο ή στη μικρή νησίδα «Πέφνον» προ των θαλαμών, την ερωτεύθηκε και ζητώντας τη βοήθεια της θεάς Αφροδίτης, η οποία τον μεταμόρφωσε σε Κύκνο λαμβάνοντας η ίδια μορφή αετού καταδιώκοντάς τον. Τους είδε η Λήδα και αισθανόμενη συμπάθεια προς τον κύκνο έσπευσε να τον σώσει παίρνοντάς τον μέσα στην αγκαλιά της. Λίγο αργότερα η Λήδα κατ΄ άλλους γέννησε δύο αυγά από τα οποία εξήλθαν από το ένα οι δίδυμοι και από το άλλο η Ελένη, ή κατ΄ άλλους ένα αυγό από το οποίο εξήλθε ο Πολυδεύκης και η Ελένη οπότε ο Κάστορας ήταν γιος του Τυνδάρεω.
Αργότερα ο μύθος αυτός της «ωοτοκίας της Λήδας» συνυφάνθηκε με παρόμοιο μύθο της Νέμεσης εκ του οποίου και παράχθηκε η θεοποίηση της Λήδας και η ταύτισή της με τη Νέμεση.
Όπως ήταν φυσικό ο μύθος της Λήδας, της εκλεκτής του Δία, ενέπνευσε πολλούς αρχαίους αλλά και νεώτερους καλλιτέχνες που απέδωσαν τη Λήδα με τον κύκνο της, κατά κανόνα στη σκηνή της ερωτικής τους περίπτυξης.
Πλήθος τέτοιων παραστάσεων απαντώνται σε αγγεία, αλλά και σε γλυπτά όπως η ανευρεθείσα στην Αθήνα (σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο) αποκειμένη μαρμάρινη στήλη. Αλλά και το γλυπτό σύμπλεγμα στο Καπιτώλιο, όπου ο Δίας ως καταδιωκόμενος κύκνος βρίσκεται στους κόλπους της Λήδας. Ενώ δύο ακόμη γλυπτά στο μουσείο της Φλωρεντίας παριστούν τη Λήδα να θωπεύει τον κύκνο, στο ένα μάλιστα ο χιτώνας της, φέρεται κρεμασμένος από τον ένα ώμο και αφήνεται να πέφτει μέχρι των αστραγάλων αφήνοντας το κορμί της ημίγυμνο. Τέλος, περίφημο είναι το μωσαϊκό της Ρωμαϊκής "Οικίας της Λήδας" στην Παλαίπαφο, σημερινά Κούκλια, της Κύπρου "Λήδα και Κύκνος".
Λήδα και Κύκνος, ψηφιδωτό στην "Οικία της Λήδας" στην Παλαίπαφο Κύπρου
Αλλά και στους αναγεννησιακούς χρόνους και αργότερα ο μύθος συνεχίζει να εμπνέει τους καλλιτέχνες. Όπως «η Λήδα και ο κύκνος» του Λεονάρντο ντα Βίντσι, του Ραφαήλ, του Κορέντζιο, του Βερονέζε, του Τιντορέττο, του Ρούμπενς κ.ά., πολλών Γάλλων της εποχής του Ροκοκό και μεταγενέστερων ακόμη.
Ο αστεροειδής 38 Λήδα (38 Leda), που ανακαλύφθηκε το 1856, πήρε το όνομά του από τη μυθική αυτή καλλονή.
Read More

Δευτέρα 23 Απριλίου 2012

Η Ατλαντίδα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.
Η Ατλαντίδα (στα Αρχαία Ελληνικά: Ἀτλαντὶς νῆσος) είναι ένα μυθικό νησί που πρωτοαναφέρθηκε στους διαλόγους του Πλάτωνα «Τίμαιος» και «Κριτίας».
Στην περιγραφή του Πλάτωνα, η Ατλαντίδα, που βρίσκεται «πέρα από τις Ηράκλειες στήλες», ήταν μια ναυτική δύναμη που είχε κατακτήσει πολλά μέρη της δυτικής Ευρώπης και της Λυβικής, περίπου 9.000 χρόνια πριν τον Σόλωνα (δηλαδή κατά το 9560 π.Χ.). Μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια να εισβάλει στην Αθήνα, η Ατλαντίδα βυθίστηκε μυστηριωδώς στο πέλαγος «σε μια μόνο ημέρα και νύχτα ατυχίας».
Επειδή είναι μια ιστορία που ενσωματώνεται στους διαλόγους του Πλάτωνα, η Ατλαντίδα θεωρείται γενικά ως παραβολή που κατασκευάστηκε από τον Πλάτωνα για να εξηγήσει τις πολιτικές του θεωρίες. Αν και η ιστορία του Πλάτωνα φαίνεται σαφής στους περισσότερους μελετητές, μερικοί προτείνουν ότι η περιγραφή του είναι εμπνευσμένη από παλαιότερες παραδόσεις. Κάποιοι υποστηρίζουν πως ο Πλάτωνας βασίστηκε σε προηγούμενα γεγονότα, όπως την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης ή τον Τρωικό πόλεμο, ενώ άλλοι επιμένουν ότι έλαβε έμπνευση από πιο σύγχρονα γεγονότα όπως την καταστροφή της Ελίκης το 373 π.Χ. και την αποτυχημένη εισβολή της Σικελίας το 415-413 π.Χ.
Η πιθανή ύπαρξη μιας αληθινής Ατλαντίδας ήταν θέμα που συζητήθηκε ενεργά κατά την κλασσική αρχαιότητα, αλλά συνήθως το απέρριπταν και το διακωμωδούσαν. Η ιστορία έμεινε βασικά άγνωστη κατά τον Μεσαίωνα και ξανά ανακαλύφτηκε στις αρχές των σύγχρονων χρόνων. Η περιγραφή του Πλάτωνα ενέπνευσε τις ουτοπιστικές δουλειές πολλών Αναγεννησιακών συγγραφέων, όπως τη «Νέα Ατλαντίδα» του Φράνσις Μπέικον. Ακόμα και σήμερα, η Ατλαντίδα εμπνέει τη μοντέρνα λογοτεχνία, από επιστημονική φαντασία ως κωμικά βιβλία ως και ταινίες. Το όνομά της είναι τώρα συνώνυμο με όλους τους αρχαίους αλλά εξελιγμένους (και χαμένους) πολιτισμούς.
Πλάτωνας [Επεξεργασία]
Οι διάλογοι Τίμαιος και Κριτίας, που γράφτηκαν το 360 π.Χ. είναι οι πρώτες γνωστές αναφορές στην Ατλαντίδα. Για άγνωστους λόγους ο Πλάτωνας ποτέ δεν ολοκλήρωσε τον Κριτία, εντούτοις ο μελετητής Benjamin Jowett, μεταξύ άλλων, υποστηρίζει ότι ο Πλάτωνας αρχικά σκόπευε να γράψει και ένα τρίτο διάλογο με τον τίτλο «Ερμοκράτης». Ο John V. Luce υποθέτει ότι ο Πλάτωνας – αφού περιέγραψε την αρχή του κόσμου και της ανθρωπότητας στον Τίμαιο, καθώς επίσης και την αλληγορική τέλεια κοινωνία της αρχαίας Αθήνας και της επιτυχούς υπεράσπισης της ενάντια της εχθρικής Ατλαντίδας στον Κριτία - θα έκανε κύριο θέμα του Ερμοκράτη τη στρατηγική του Ελληνιστικού πολιτισμού κατά τη σύγκρουσή του με τους βάρβαρους. Ο Πλάτωνας έγραψε για την Ατλαντίδα στον Τίμαιο:
  Πολλές μεγάλες και θαυμάσιες πράξεις καταγράφονται στις ιστορίες μας για το κράτος σας. Αλλά μια από αυτές ξεπερνά όλες τις υπόλοιπες στο μεγαλείο και την ανδρείk . Οι ιστορίες μιλούν για μια τρανή δύναμη που απρόκλητη εκστράτευε έναντι Ευρώπης και Ασίας, και στην οποία η πόλη σας κατάφερε να θέσει τέλος. Αυτή η δύναμη ξεπρόβαλε από τον «Πέλαγος του Άτλαντα» («Ατλαντικό»), και τότε ο πέλαγος αυτός ήταν πλεύσιμος, και είχε ένα νησί που βρισκόταν μπροστά από τα στενά που εσείς αποκαλείτε Ηράκλειες Στήλες. Το νησί ταυτόχρονα ήταν από Λιβύη και μεγαλύτερο από την Ασία, και ήταν ο δρόμος προς άλλα νησιά, που αν από αυτά περνούσες μπορούσες να φτάσεις στην απέναντι ήπειρο που περιέβαλε τον αληθινό ωκεανό – γιατί η θάλασσα εντός των Ηράκλειων Στηλών είναι μόνο ένα λιμάνι με στενό λαιμό και η άλλη είναι αληθινή θάλασσα της οποίας η περιβάλλουσα γη μπορεί όντως να αποκαλεστεί άπειρη. Τώρα, σε αυτή τη νήσο της Ατλαντίδας ήταν μια μεγάλη και απίστευτη αυτοκρατορία...   
Τα τέσσερα πρόσωπα που λαμβάνουν μέρος στους δυο αυτούς διαλόγους είναι οι πολιτικοί Κριτίας και Ερμοκράτης και οι φιλόσοφοι Σωκράτης και Τίμαιος, όμως ο μόνος που αναφέρει την Ατλαντίδα είναι ο Κριτίας. Ενώ πιθανότατα όλοι αυτοί οι άνθρωποι έζησαν πραγματικά, οι διάλογοι όπως καταγράφηκαν μπορεί να ήταν εφεύρεση του Πλάτωνα. Στις γραπτές του δουλειές, ο Πλάτωνας κάνει εκτενή χρήση των Σωκρατικών διαλόγων προκειμένου να συζητηθούν οι αντίθετες θέσεις μέσα στα πλαίσια μιας υπόθεσης.
Ο Τιμαίος αρχίζει με μια εισαγωγή, που ακολουθείται από μια περιγραφή της δημιουργίας και της δομής του σύμπαντος και των αρχαίων πολιτισμών. Στην εισαγωγή, ο Σωκράτης διαλογίζεται πάνω στη τέλεια κοινωνία, όπως περιγράφεται στην Πολιτεία του Πλάτωνα, και διερωτάται αν αυτός και οι φιλοξενούμενοί του μπορούν να θυμηθούν μια ιστορία που μιλά για μια τέτοια ακριβώς κοινωνία. Ο Κριτίας αναφέρει μια πραγματική, όπως ισχυρίζεται, τέτοια ιστορία και συνεχίζει pido να την αφηγηθεί όπως καταγράφηκε στον διάλογο Κριτίας. Στη ιστορία του, η Αθήνα φαίνεται να συμβολίζει την «τέλεια κοινωνία» και η Ατλαντίδα τον αντίπαλό της, που αντιπροσωπεύει την ίδια την αντίθεση των «τέλειων» γνωρισμάτων που περιγράφονται στην Πολιτεία. Ο Κριτίας υποστηρίζει ότι η ιστορία του προέρχεται από μια επίσκεψη του Αθηναίου νομοθέτη Σόλωνα στη Σαΐδα της Αιγύπτου, όπου γνώρισε ένα ιερέα που του μετάφρασε την ιστορία στα Ελληνικά από Αιγυπτιακά ιερογλυφικά γραμμένα πάνω σε παπύρους. Κατά τον Πλούταρχο, ο ιερέας ονομαζόταν Σόνχις, αλλά λόγω της μεγάλης χρονικής περιόδου μεταξύ Πλούταρχου και του υποτιθέμενου γεγονότος, αυτός ο προσδιορισμός είναι ανεπιβεβαίωτος.
Σύμφωνα με τον Κριτία, οι παλιοί Ελληνικοί θεοί διαίρεσαν τη Γη ώστε ο καθένας να έχει το μέρισμα του. Ο Ποσειδώνας πήρε το νησί της Ατλαντίδας. Το νησί ήταν μεγαλύτερο από τη Λιβύη και τη Μικρά Ασία μαζί, αλλά κατόπιν βυθίστηκε από ένα σεισμό και δεν έμεινε τίποτε άλλο παρά αδιάβατο λασπόνερο, που εμπόδιζε το ταξίδι σε οποιοδήποτε μέρος του ωκεανού. Οι Αιγύπτιοι περιέγραψαν την Ατλαντίδα ως ένα νησί περίπου 700 χλμ. σε πλάτος, αποτελούμενο κυρίως από βουνά στο βόρειο μέρος και κατά μήκος της ακτής, και με μια μεγάλη στενόμακρη πεδιάδα στα νότια που «εκτείνεται σε μια κατεύθυνση 3,000 στάδια (600 χλμ.) και 2,000 στάδια (400 χλμ.) στην άλλη»
Πενήντα στάδια μέσα από την ακτή ήταν ένα «βουνό όχι πολύ υψηλό σε οποιαδήποτε πλευρά». Εδώ ζούσε μια ιθαγενής γυναίκα την οποία ερωτεύτηκε ο Ποσειδώνας και της έκανε πέντε ζευγάρια αρσενικών διδύμων. Ο Άτλαντας, που ήταν ο μεγαλύτερος τους, έγινε βασιλιάς ολόκληρου του νησιού και του ωκεανού (που ονομάστηκε Ατλαντικός σε τιμή του), και του δόθηκε το βουνό της γέννησής του και η περιβάλλουσα περιοχή. Επίσης μυθικός βασιλιάς της Ατλαντίδας αδελφός του Άτλαντα φέρεται ο Αζάης.
Ο Ποσειδώνας χάραξε το βουνό της αγαπημένης του σε παλάτι, και το εσώκλεισε με τρεις κυκλικές τάφρους αυξανόμενου πλάτους (1-3 στάδια) που είχαν δακτυλίους γης ανάλογους σε μέγεθος. Οι κάτοικοι του νησιού τότε έκτισαν γέφυρες προς τα βόρεια του βουνού για να το ενώσουν με το υπόλοιπο νησί. Τότε άνοιξαν ένα μεγάλο κανάλι προς τη θάλασσα, έσκαψαν τούνελ παράλληλα με τις γέφυρες για να περνούν τα πλοία και χάραξαν αποβάθρες πάνω στους πέτρινους τοίχους των τάφρων. Κάθε πέρασμα προς την πόλη φρουρούνταν με πύλες και πύργους, και τείχη περιτριγύριζαν κάθε δακτύλιο γης. Τα τείχη ήταν κατασκευασμένα από κόκκινη, λευκή και μαύρη πέτρα που έβγαλαν από τις τάφρους, και ήταν επικαλυμμένα με μπρούντζο, κασσίτερο και ορείχαλκο αντίστοιχα.
Κατά τον Κριτία, 9.000 χρόνια πριν τον Πλάτωνα, ένας πόλεμος ξέσπασε μεταξύ αυτών εντός και εκτός των Ηράκλειων Στηλών (πιθανότατα τα στενά του Γιβραλτάρ). Η Ατλαντίδα είχε κατακτήσει μέρη της Λιβύης μέχρι και την Αίγυπτο και της Ευρώπης μέχρι τη Τυρρηνία, και υπέβαλε τους ανθρώπους τους στη δουλεία. Οι Αθηναίοι οδήγησαν μια συμμαχία ενάντια στην αυτοκρατορία της Ατλαντίδας, και καθώς η συμμαχία αδυνατούσε, οι Αθηναίοι επικράτησαν μόνοι και ελευθέρωναν κατακτημένες περιοχές. «Όμως αργότερα έγιναν δυνατοί σεισμοί και πλημμύρες, και σε μια μόνο δεινή ημέρα και νύχτα όλοι οι πολεμιστές βυθίστηκαν μέσα στη γη, και ομοίως η νήσος της Ατλαντίδας χάθηκε στα βάθη της θάλασσας».


Το μυστήριο της Ατλαντίδας αποτελεί τον πιο πολυσυζητημένο ίσως μύθο. Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να αποδείξει ότι υπήρξε και πού ακριβώς βρισκόταν. Παρόλα αυτά, ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού και της αρχαίας Θήρας ταυτίζεται με τη χαμένη Ατλαντίδα.
Οι πρώτες γραπτές αναφορές για την Ατλαντίδα πηγάζουν από τον Αθηναίο φιλόσοφο Πλάτωνα (427-347 π.Χ.) ο οποίος μας αφηγείται ότι οι Ατλαντες ήταν ένας λαός με υπερφυσικές ικανότητες και θεϊκή καταγωγή, που ζούσαν ειρηνικά σε ένα εύφορο νησί πέρα από τις Πύλες των Ηρακλειδών. Στην αρχαιότητα, οι Ηράκλειες Πύλες ήταν τα στενά του Γιβραλτάρ, άρα πιθανότατα βρισκόταν κάπου ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερική. Όπως θα δούμε όμως παρακάτω, νεότερα στοιχεία έρχονται να ανατρέψουν τις αρχικές θεωρίες.
Όλα αυτά τα διδάχθηκε από τον Αιγύπτιο ιερέα Σάις, σε ένα ταξίδι στη μακρινή Αίγυπτο και τα αφηγήθηκε στους μαθητές του Κριτία και Τιμαίο, στο έργο «Ατλαντικός Λόγος». Ανάμεσα στα σπουδαία και θαυμαστά που άκουσε, ήταν ότι οι Ατλαντες σταδιακά άρχισαν να χάνουν τη θεϊκή τους δύναμη. Όταν κυριεύτηκαν από ανθρώπινες αδυναμίες αποφάσισαν να στραφούν ενάντια σε άλλους εύπορους λαούς με σκοπό την υποταγή. Γι΄ αυτό ταξίδεψαν προς τη Μεσόγειο, ώσπου συναντήθηκαν με τους παντοδύναμους και γενναίους Αθηναίους, από τους οποίους ηττήθηκαν για πρώτη φορά. Μετά από εξαντλητικές όμως μάχες, οι Αθηναίοι τελικά λύγισαν. Οι θεοί τότε εξοργίστηκαν με τους Ατλαντες, κι αποφάσισαν να τους τιμωρήσουν με παντοτινό αφανισμό. Τόσο μεγάλη ήταν η οργή, που τους κατάστρεψαν μέσα σε μία μόνο νύχτα, αφήνοντας πίσω μόνο μάζες από λάσπη και πυκνούς καπνούς.
Τι κοινό έχει η Σαντορίνη με τη χαμένη Ατλαντίδα; Η αρχαία Θήρα ήταν ένας τέλειος επίγειος παράδεισος, που καταστράφηκε περίπου το 1.500 π.Χ., μαζί με ένα πλήθος από γειτονικά παράλια, συμπαρασύροντας λαμπρά δείγματα πολιτισμού του Αιγαίου. Η περιγραφή της ταιριάζει απόλυτα με τα λεγόμενα του Πλάτωνα για τη μυθική χώρα των Ατλάντων που καταστράφηκε ολοσχερώς, χωρίς να αφήσει ίχνος πίσω της.
Στην επιστολή προς Κριτία εξηγείται το πώς δημιουργήθηκε η Ατλαντίδα και γιατί είχε σχήμα κυκλικό σαν δαχτυλίδι, με θάλασσα κι ένα μικρό νησάκι στη μέση (έτσι ακριβώς όπως ήταν η αρχαία Θήρα, λίγο πριν από τη μεγάλη έκρηξη). «Όταν οι θεοί μοιράστηκαν τη γη, ο Ποσειδώνας έλαβε την Ατλαντίδα και την παρέδωσε στους γιους του τους ημίθεους για να την καλλιεργήσουν. Ένας από αυτούς παντρεύτηκε την Λευκίππη και έκαναν την Κλειτώ, που την ερωτεύτηκε ο Ποσειδώνας και θέλησε να την κάνει για πάντα δικιά του. Τότε διάλεξε ένα μέρος και το προστάτεψε με κυκλικές ζώνες από εύφορη γη και θάλασσα ώστε να της εξασφαλίσει παραδεισένια ζωή (σαν να βλέπουμε στο χάρτη την Κρήτη μαζί με την αρχαία Καλλίστη)».
Το όνομα Ατλαντίδα προέρχεται πιθανότατα από το μυθικό γίγαντα Ατλαντα, που κρατούσε στους ώμους του ολόκληρη τη γη και τον ουρανό. Σύμφωνα με τις ανακαλύψεις των Αμερικανών γεωλόγων Χάικεν και ΜακΚόϋ που έγιναν στη Σαντορίνη το 1990, όλα παραπέμπουν στη διάσημη τοιχογραφία που βρέθηκε στο δυτικό κτίριο του Ακρωτηρίου. Εδώ βλέπουμε μια παραλία της αρχαίας Θήρας με εύπορη ζωή πάνω σ΄ ένα κεντρικό νησάκι που βρεχόταν από θάλασσα γύρω-γύρω. Έτσι ακριβώς όπως περιέγραφε και ο Πλάτωνας τη χαμένη Ατλαντίδα. Και το νησάκι αυτό υποστηρίζεται ότι εξαφανίστηκε από μια μεγάλη έκρηξη που προκάλεσε φοβερούς σεισμούς και καπνούς. Κατά τον Πλάτωνα οι καπνοί εκτοξεύονταν στον ουρανό, 40 χιλιόμετρα ψηλά. Αν ήταν πράγματι έτσι, τότε σίγουρα φαινόταν από τις ακτές της Ανατολικής και Κεντρικής Μεσογείου. Οι άνθρωποι παρακολουθούσαν σαστισμένοι τα καμώματα της φύσης, θαρρώντας ότι έβλεπαν τον ίδιο τον Ατλαντα να κρατά τον ουρανό στους ώμους του.
Όμως ο Αιγύπτιος ιερέας μίλησε για ένα νησί μεγάλο όσο η Λιβύη και η Ασία μαζί, που βρισκόταν έξω από τις Ηράκλειες Πύλες και όλα αυτά συνέβησαν 9.000 χρόνια πριν από το ταξίδι του Πλάτωνα στην Αίγυπτο. Οι άνθρωποι, όμως, δεν είχαν ανακαλύψει ολόκληρο τον κόσμο, παρά μόνο λίγα χιλιόμετρα γύρω από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Ίσως ακόμη και οι Ηράκλειες Πύλες να μην βρίσκονταν στα στενά του Γιβραλτάρ, αλλά να ήταν απλώς ένα στενό πέρασμα στο Αιγαίο, προς τον «έξω κόσμο». Πράγματι είχαν σχηματιστεί στενά περάσματα γης γύρω από τη Θήρα, ύστερα από τις απανωτές εκρήξεις του ηφαιστείου. Επίσης δεν έχει διευκρινιστεί αν ο Πλάτωνας έγραφε ότι το νησί ήταν «μείζον» = μεγαλύτερο από την Ασία και τη Λιβύη ή «μέσον» = ανάμεσα στη Λιβύη και τη Ασία. Αν η πραγματική λέξη είναι «Μέσον» τότε η Ατλαντίδα ήταν κάπου ανάμεσα στην Ασία και τη Λιβύη, άρα οδηγούμαστε και πάλι στη Θήρα.
Τέλος, όσον αφορά τη χρονική διαφορά ανάμεσα στον Πλάτωνα (9.000 χρόνια πριν) και τη μεγάλη Μινωική έκρηξη (1600-1500 π.Χ.), αξίζει να σημειώσουμε ότι στην αρχαία Αίγυπτο επικρατούσε διαφορετικό ημερολογιακό σύστημα από εκείνο των Ελλήνων, καθώς οι Αιγύπτιοι πρόσεθεταν ένα επιπλέον μηδενικό. Σύμφωνα λοιπόν με τους αστρολογικούς υπολογισμούς του Πλάτωνα, η καταστροφή της Ατλαντίδας είχε συμβεί μόλις 900 χρόνια πριν. Ο Πλάτωνας έζησε το 300 π.Χ., και αν όλα αυτά συνέβησαν 900 χρόνια νωρίτερα, τότε οι ιστορικές αναδρομές καταλήγουν ούτε λίγο ούτε πολύ στα χρόνια της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου της Θήρας. Ακόμη, σύμφωνα με τον Έλληνα ηφαιστειολόγο Δ. Γαλανόπουλο, λίγο πριν από τη μεγάλη έκρηξη, η Θήρα είχε κυκλικές ζώνες γης που ενώνονταν μεταξύ τους με στενές διώρυγες. Εξ άλλου, το γεγονός ότι δεν βρέθηκε κανένα ζωντανό αποτύπωμα στις ανασκαφές του Ακρωτηρίου, μαρτυρά ότι οι κάτοικοι της Θήρας είχαν φροντίσει έγκαιρα να τραπούν σε φυγή, προς αναζήτηση νέας πατρίδας.
Το μυστήριο της χαμένης Ατλαντίδας είναι απλώς ένας μύθος, με αμέτρητα αναπάντητα ερωτήματα. Πιθανότατα να μην υπήρξε ποτέ αυτή η χώρα. Παρόλα αυτά, η θεωρία για την ηφαιστειακή καταστροφή της Σαντορίνης εξακολουθεί να βασίζεται σε πραγματικές πηγές που θυμίζουν τον «Π
Read More

Κυριακή 15 Απριλίου 2012

H Άρτεμις

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια.
H Άρτεμις είναι μια από τις παλαιότερες, πιο περίπλοκες αλλά και πιο ενδιαφέρουσες μορφές του ελληνικού πανθέου. Κόρη του Δία και της Λητούς, δίδυμη αδερφή του Απόλλωνα, βασίλισσα των βουνών και των δασών, θεά του κυνηγιού, προστάτιδα των μικρών παιδιών και ζώων. Αντίστοιχη της Άρτεμης στη ρωμαϊκή μυθολογία είναι η Ντιάνα, ενώ στην ετρουσκική μυθολογία η θεότητα Αρτούμες.
Η γέννηση της ιδιόρρυθμης θεάς τοποθετείται στο νησί Ορτυγία. Σ' αυτό το άγονο πετρονήσι και μετά από φοβερές ταλαιπωρίες και περιπλανήσεις είχε καταφύγει η έγκυος Λητώ προκειμένου να κρυφτεί και να προφυλαχτεί από την καταδιωκτική μανία της νόμιμης συζύγου του Δία, της Ήρας. Εκεί και με τη βοήθεια όλων των γυναικείων θεοτήτων (εκτός της Ήρας) ήρθε στο φως η Άρτεμις και λίγο αργότερα ο αδερφός της ο Απόλλωνας.
Από τις πρώτες κιόλας ώρες της γέννησής της η Άρτεμη παίρνει πρωτοβουλίες. Αν και νεογέννητο βρέφος, βοηθά την εξουθενωμένη μητέρα της να ξεγεννήσει και το δεύτερο της παιδί, τον Απόλλωνα, και ταυτίζεται με τον τρόπο αυτόν με την Ειλειθυία, από το ελεύθω+υιός, δηλαδή μαμμή, και άρα τη θεά του τοκετού. Πανέμορφη και πανέξυπνη η Άρτεμη, είχε από πολύ νωρίς κερδίσει την εκτίμηση των άλλων θεών. Ήδη από τα τρία της χρόνια είχε συγκεκριμένες απαιτήσεις, που αφορούσαν την ενδυμασία της, τον εξοπλισμό της και την ακολουθία της στην πιο αγαπημένη της ενασχόληση, το κυνήγι. Ήταν παιδί που ήξερε τι ήθελε και πραγματικά σταθερό και άκαμπτο στις αποφάσεις του.
Ο Δίας τη θαύμαζε για την επιμονή της και, λόγω της ευστροφίας της, της έτρεφε πολύ μεγάλη αγάπη και ικανοποιούσε όλες της τις επιθυμίες. Ένα από τα πρώτα πράγματα που ζήτησε η Άρτεμη σαν δώρο από τον πατέρα της ήταν η αιώνια αγνότητα και παρθενία. Πιστή και σταθερή σ' ό,τι ζητούσε και τη δέσμευε, η παρθενική θεά δε σπίλωσε ποτέ ούτε το ήθος της, ούτε και το χαρακτήρα της. Σοβαρή και περήφανη, διατήρησε την αγνότητά της περιφρονώντας ερωτικές πολιορκίες κι επιθέσεις. Αφοσιωμένη στο κυνήγι και τη φύση, αδιαφόρησε για τις χαρές του γάμου και τις απολαύσεις του έρωτα. Με επιβολή και αυστηρότητα απαίτησε την αθωότητα και την παρθενικότητα όχι μόνο του εαυτού της, αλλά και των Νυμφών που την περιστοίχιζαν κι επίσης αυτών που με τις υπηρεσίες τους την τιμούσαν.
Η Άρτεμη ήταν μια θεά αμείλικτη που ποτέ σχεδόν δε συγχωρούσε. Οποιαδήποτε παρατυπία σε βάρος της, οποιαδήποτε παρέκκλιση από τα πιστεύω της και τις αρχές της άξιζε την τιμωρία της. Η αδυσώπητη οργή της ήταν έτοιμη να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή απέναντι στον παραβάτη των αυστηρών της κανόνων. Τα θανατηφόρα της βέλη στόχευαν διαρκώς θνητούς, θεούς και ήρωες που παρέβλεπαν την ύπαρξή της ή αμελούσαν τις αρχές και τη λατρεία της.
Η Εφέσια Άρτεμις.
Κάποτε ο Ακταίωνας, ο γιος της Αυτονόης και του Αρισταίου, έτυχε να δει την Άρτεμη γυμνή, την ώρα που έκανε το λουτρό της. Η θεά από φόβο μήπως διαδοθεί το περιστατικό, τον μεταμόρφωσε σε ελάφι κι έβαλε τα πενήντα σκυλιά που τον συνόδευαν να τον κατασπαράξουν. Σε μια άλλη περίπτωση η Καλλιστώ, η κόρη του Λυκάονα (και μια από τις συνοδούς της Άρτεμης στο κυνήγι) κόντεψε να χάσει τη ζωή της από τα βέλη της θεάς γιατί αποπλανημένη από τον Δία είχε χάσει την αγνότητά της και είχε μείνει έγκυος. Επίσης η Άρτεμη σκότωσε και την Αριάδνη, γιατί σύμφωνα με το μύθο είχε απαχθεί και αποπλανηθεί από τον Θησέα στη Νάξο. Τέλος ο Ωρίων, ο γιος του Ποσειδώνα, βρήκε κι αυτός τραγικό θάνατο από τα βέλη της Άρτεμης, γιατί σύμφωνα με μια παράδοση είχε σμίξει με τη θεά της αυγής Ηώ, ή γιατί σύμφωνα με κάποια άλλη παράδοση είχε καυχηθεί ότι ήταν καλύτερος απ' αυτήν στην τέχνη του τόξου. Η Άρτεμη είχε ιδιαίτερη αδυναμία στα παιδιά και τους έφηβους. Νέοι και νέες που διατηρούσαν την αθωότητά τους και που ζούσαν σύμφωνα με τις αρχές της ήταν πάντοτε ευνοούμενοί της και βρίσκονταν διαρκώς κάτω από την προστασία της. Ο Ιππόλυτος, μάλιστα, που ήταν αφοσιωμένος σ' αυτήν και τη λατρεία της, αποτελεί ζωντανό παράδειγμα αυτής της τακτικής και αδυναμίας της θεάς.
Ο Ιππόλυτος, λοιπόν, δεινός κυνηγός κι αλογοδαμαστής, είχε αφιερώσει τη ζωή του στην πανέμορφη Άρτεμη και στο ιδανικό που η ίδια πρέσβευε. Καμιά πρόκληση, καμιά γυναίκα δε στάθηκε ποτέ ικανή να τον παρασύρει. Ούτε και η Φαίδρα, η γυναίκα του Θησέα, μπόρεσε με τη γοητεία της να τον αποπλανήσει. Η υποδειγματική του συμπεριφορά έκανε τη θεά να συγκινηθεί και να του χαρίσει τιμές, δόξες και αιώνια -μετά το θάνατό του- μνήμη του ονόματός του. Η Άρτεμη ήταν μια από τις ομορφότερες και κομψότερες θεές του Ολύμπου. Οι αρχαίοι Έλληνες πραγματικά τη θαύμαζαν. Τη φαντάζονταν ψηλή, με ευγενική ομορφιά, αγέρωχη κορμοστασιά και περήφανο περπάτημα.
Γενικά, η Άρτεμη ήταν θεά δραστήρια, σκληρή και αεικίνητη. Στις περισσότερες εκδηλώσεις της εμφανίζεται συνειδητοποιημένη, ώριμη κι αποφασιστική, ενώ λίγα ήταν τα περιστατικά εκείνα στα οποία παρουσίαζε μια εικόνα τελείως διαφορετική.
Κατά τη θεομαχία, η περήφανη και απαιτητική κόρη του Δία, εμφανίζεται σαν ένα μικρό ανώριμο κορίτσι που οφείλει να υπακούει, να σέβεται και να συμμορφώνεται στις επιταγές της γυναίκας του πατέρα της και του αδερφού της. Απέναντι στη διστακτικότητα του Απόλλωνα να μονομαχήσει με τον Ποσειδώνα, η Άρτεμη κρατά στάση αρνητική και αντιμετωπίζει το δίδυμο αδερφό της με λόγια ειρωνικά, αναιδή και περιφρονητικά. Η Ήρα, παρούσα στο περιστατικό, εξοργίζεται με τη συμπεριφορά της και με μανία αρχίζει να τη χτυπά με τα ίδια της τα βέλη.
Μια από τις πιο αγαπημένες ενασχολήσεις της Άρτεμης ήταν το κυνήγι. Γυναίκα δραστήρια, ορμητική και ευκίνητη, η ελεύθερη και αεικίνητη θεά διοχέτευε το μεγαλύτερο μέρος της ενεργητικότητάς της στην αναζήτηση και καταδίωξη θηραμάτων στα βουνά. Συνοδευόμενη από δροσερές και όμορφες νύμφες και περιστοιχισμένη από άγρια κυνηγόσκυλα, έτρεχε γύρω από λίμνες, ποτάμια, λιβάδια και βουνά προκειμένου να απαντηθεί με άγρια κυρίως ζώα. Ντυμένη με λιτό ελαφρύ ρούχο και εφοδιασμένη με τον κατάλληλο για την περίσταση εξοπλισμό ριχνόταν με ενθουσιασμό και μανία σ' αυτό που κυρίως την ενδιέφερε. Αδάμαστη, σκληρή κι αγέρωχη, δεινή γνώστρια της τοξευτικής τέχνης και πολύ ικανή δρομέας και κυνηγός, επιδίδονταν με πάθος στο κυνήγι.
Ένα από τα βασικότερα γνωρίσματα της Άρτεμης ήταν η καθολική της κυριαρχία στη φύση. Ήμερα και άγρια ζώα, ψάρια στα νερά και πουλιά στον αέρα ήταν όλα τους κάτω από την προστασία της.
Ως θεά και προστάτιδα της φύσης η Άρτεμη θεωρείτο υπεύθυνη τόσο για τη γεωργία όσο και για την κτηνοτροφία. Περιοχές που τη λάτρευαν και την τιμούσαν ανελλιπώς είχαν πάντα εύφορη γη, κατάσπαρτα χωράφια, πλούσια συγκομιδή και ζώα υγιή και γόνιμα. Αντίθετα, όσες από τις περιοχές δεν τηρούσαν σωστά τις υποχρεώσεις τους απέναντί της και επιπλέον παρέβλεπαν την ύπαρξή της, είχαν να αντιμετωπίσουν την εκδικητική οργή και μανία της, που ισοδυναμούσε με καταστροφή των σπαρτών και αποδεκατισμό των κοπαδιών.
Ο Άδμητος και ο Οινέας αντιμετώπισαν, εξαιτίας της αμέλειας και της αδιαφορίας που έδειξαν, την οργή της θεάς. Ο Άδμητος στη γαμήλια γιορτή του είχε ξεχάσει να θυσιάσει (όπως επιβαλλόταν) στην Άρτεμη. Η Άρτεμη οργισμένη από αυτή την παρατυπία του έστειλε στο νυφικό του κρεβάτι ένα κοπάδι από φίδια, ενώ ετοιμάστηκε να του αφαιρέσει τη ζωή. Μάταια ο Απόλλωνας προσπάθησε να την καλοπιάσει. Τελικά ο ίδιος πείθει τις Μοίρες να του χαρίσουν τη ζωή και σαν αντάλλαγμα να πάρουν τη ζωή κάποιου άλλου δικού του ανθρώπου. Στην απαίτηση αυτή των Μοιρών μόνο η γυναίκα του Άλκηστις προθυμοποιείται να προσφερθεί. Τελευταία όμως στιγμή η επέμβαση του Ηρακλή τη σώζει προτού ακόμη προλάβει η ψυχή της να κατέβει στον Άδη.
Ο Οινέας κάποτε είχε ξεχάσει να θυσιάσει στην προστάτιδα της πόλης του Καλυδώνας, δηλαδή στην Άρτεμη. Η αδιαφορία του αυτή κόστισε τόσο στην πόλη, όσο και στο λαό της. Ένας τεράστιος κάπρος σταλμένος από τη θεά προκάλεσε τεράστιες καταστροφές σε γη, σε ζώα και ανθρώπους. Κανείς δε τολμούσε να τον σκοτώσει. Ο Μελέαγρος μόνο, ο γιος του Οινέα, ήταν τελικά εκείνος που τον εξόντωσε, αλλά στη συνέχεια σκοτώθηκε σε μια συμπλοκή γύρω από τη μοιρασιά. Η γυναίκα και η μητέρα του Μελέαγρου μη αντέχοντας τη θλίψη του θανάτου του αυτοκτόνησαν από τη στεναχώρια τους. Οι αδερφές του, τέλος, που αδιάκοπα τον θρηνούσαν, μεταμορφώθηκαν από την Άρτεμη σε φραγκόκοτες.
Αναπαράσταση της Αρτέμιδας (ρωμαϊκό αντίγραφο).
Πέρα από τη συμμετοχή της σ' όλα τα παραπάνω περιστατικά, η θεά του κυνηγιού παίρνει ενεργό μέρος και σ' έναν από τους δώδεκα άθλους του Ηρακλή. Ο Ηρακλής για μεγάλο διάστημα καταδίωκε μια πανέμορφη ελαφίνα με χρυσά κέρατα και χάλκινα πόδια, ιδιοκτησία της θεάς Άρτεμης. Η Άρτεμη, με τη συνδρομή του αδερφού της, του Απόλλωνα, τον εμποδίζει να σκοτώσει το άγριο ζώο και τον προτρέπει να το παραδώσει στην Τίρυνθα, στο βασιλιά Ευρυσθέα. Με την παραλαβή του ζώου ο Ευρυσθέας αναλαμβάνει να της το ξαναφιερώσει. Όπως στο μύθο με τον Ηρακλή, έτσι και σε πολλά άλλα περιστατικά η Άρτεμη συμπράττει με τον αδερφό της τον Απόλλωνα για την επίτευξη κάποιου σκοπού.Στην περίπτωση της Νιόβης που παινεύτηκε (συγκριτικά με τη Λητώ) για τα πολλά και όμορφα παιδιά της έχουμε τη συνεργασία των δυο δίδυμων αδερφών στην τιμωρία της. Επτά βέλη της Άρτεμης κι επτά του Απόλλωνα καρφώθηκαν στα δεκατέσσερα παιδιά της και τα σκότωσαν. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και για τον ίδιο λόγο η Άρτεμη σκότωσε κάποτε τη Χιόνη (την κόρη του Δαιδαλίωνα και ερωμένη του Απόλλωνα), γιατί είχε καυχηθεί ότι η ομορφιά της ήταν τέτοια που ξεπερνούσε ακόμα κι αυτήν της πανέμορφης θεάς.
Ο πόλεμος μεταξύ Ελλήνων και Τρώων δε βρίσκει την Άρτεμη αδιάφορη. Μαζί με τον αδερφό της τον Απόλλωνα, τον Άρη, την Αφροδίτη και τη Λητώ συμμετέχει ενεργά με το μέρος των Τρώων. Ένα από τα πρώτα περιστατικά που συνέβησαν προτού ακόμη ξεκινήσει ο πόλεμος οφειλόταν στο θυμό και την οργή της Άρτεμης. Ο ελληνικός στόλος, εξαιτίας της άπνοιας που είχε δημιουργήσει η θεά, δεν μπορούσε να ξεκινήσει. Ένα τυχαίο περιστατικό του αρχηγού των Αχαιών Αγαμέμνονα είχε προκαλέσει την κατάσταση αυτή. Κάποτε χωρίς ο ίδιος να το αντιληφθεί είχε εισβάλει σ' ένα άλσος αφιερωμένο στην Άρτεμη και είχε σκοτώσει ένα ιερό ελάφι. Η θεά εξοργίστηκε τόσο πολύ που απαίτησε τη θυσία της κόρης του Ιφιγένειας προκειμένου ευνοϊκοί άνεμοι να βοηθήσουν το σαλπάρισμα των ελληνικών καραβιών.
Ο πληγωμένος από τον Διομήδη, τέλος, Αινείας είχε στη διάρκεια του πολέμου δεχτεί τη βοήθεια της Άρτεμης και της Λητούς και είχε κατορθώσει χάρη σ' αυτές να ανακτήσει τις δυνάμεις του και να επιστρέψει στη μάχη.
Τα σύμβολα της Άρτεμης ήταν πολλά και ποικίλα. Ξεκινούσαν από ζώα και φυτά και κατέληγαν σε όπλα: κατσίκα, τράγος, ελάφι, αρκούδα, σκύλος, φίδι, δάφνη, φοίνικας, κυπαρίσσι, σπαθί, φαρέτρα, ακόντιο και άλλα.


Read More

Ο θεός Ύπνος

Πηγή: http://psi-gr.tripod.com/sleep_anc_gr.htm

"λέγουσι γούν καί τών ιατρών οι χαρίεντες ότι δεί σφόδρα προσέχειν τοίς ενυπνίοις"
Αριστοτέλης, Περί της καθ' ύπνον μαντικής, Κεφ. Α¨.

"τεχνικώτατος δ΄ εστί κριτής ενυπνίων όστις δύναται τας ομοιότητας θεωρείν"
Αριστοτέλης, Περί της καθ' ύπνον μαντικής, Κεφ. Β'

"Ύπνος άναξ πάντων τε θεών πάντων τ’ ανθρώπων"
Όμηρος, Ιλιάδα, Ξ 224-291

"Και γαρ τ' όναρ εκ Διός εστίν"
Όμηρος, Ιλιάδα, Α 63

Ο θεός Ύπνος σύμφωνα με τους Αρχαίους Έλληνες είναι γιος της Νύχτας και του Ερέβους. Τον φαντάζονταν νέο, ωραίο, με φτερά στους ώμους, να αποκοιμίζει τους κουρασμένους καθώς τους ραντίζει με ένα κλαδί μουσκεμένο από τη δροσιά της λήθης ή καθώς τους ποτίζει από ένα κέρας υπνωτικούς χυμούς ή απλά κουνώντας τα φτερά του.
Η δύναμη του θεού Ύπνου είναι πολύ μεγάλη. Μπορεί να κοιμίσει όλους τους θεούς και όλους τους ανθρώπους. Μάλιστα κοίμισε ακόμα και τον αρχηγό των θεών, τον Δία, παρά τη θέλησή του, ύστερα από πιέσεις της θεάς Ήρας η οποία ήθελε να επηρεάσει την εξέλιξη του Τρωικού Πολέμου. Η Ήρα επισκέπτεται τον Ύπνο στη Λήμνο πού κατοικούσε. Τον προσφωνεί «άνακτα» (άρχοντα, βασιλιά) όλων των θεών και των ανθρώπων, για να τον πείσει, αλλά ο Ύπνος το σκέφτεται να τα βάλει με τον Δία, διότι είχαν προηγούμενα από το παρελθόν. Πείθεται να το κάνει, αφού όμως πρώτα η Ήρα του ορκίστηκε να τον παντρέψει με μία από τις νεότερες Χάριτες, την γλυκιά Πασιθέη, πού τόσο επιθυμούσε. Ο Ύπνος με την Ήρα αναχωρούν μαζί για να βρουν το Δία. Η Ήρα σκορπάει στην καρδιά του Δία «γλυκιά αγάπη και επιθυμία» και ο Ύπνος μεταμορφωμένος σε πουλί, τον αποκοιμίζει.
Να σημειώσουμε ότι η Πασιθέη είναι η θεά της χαλάρωσης και της ξεκούρασης, και έτσι καταλαβαίνουμε γιατί είναι τόσο πολύ επιθυμητή στον θεό Ύπνο !
Ο Ύπνος με την αγαπημένη του Πασιθέη, έκαναν παιδιά τους Όνειρους, που φυσικά ακολούθησαν την οικογενειακή επιχείρηση! Τα αδέρφια οι Όνειροι είναι: ο Μορφεύς, ο Ίκελος, ο Φοβήτωρ και ο Φάντασος. Όλοι μαζί ονομάζονται "Όνειροι" και είναι οι θεοί των ονείρων. Κατοικούσαν στις ακτές του ωκεανού, στη Δύση, σε ένα σπήλαιο κοντά στα σύνορα του Άδη. Οι όνειροι, έστελναν τα όνειρα στους θνητούς, μέσα από δύο πύλες που βρίσκονταν εκεί. Η μία πύλη ήταν φτιαγμένη από Κέρατο, και με αυτή έστελναν τα αληθινά όνειρα (προμηνύματα), ενώ με τη δεύτερη που ήταν φτιαγμένη από Ελεφαντόδοντο, έστελναν τα ψεύτικα όνειρα.
Η Πηνελόπη λέει χαρακτηριστικά (Ομήρου Οδύσσεια, Τ 559-566):
έχουμε, ώ ξένε, ονείρατα ζαβά, με κούφια λόγια, κι απ' όσα ονειρευόμαστε, σωστά δε βγαίνουν όλα.
Δυό θύρες τ' αλαφροΐσκιωτα τα όνειρα έχουν πάντα με κέρατο φτιαστή τη μιά, με φίλντισι την άλλη όσα όνειρα απ’ το φίλντισι το πριονιστό διαβαίνουν, χαμένα είναι κι ανώφελα, και τους θνητούς γελάνε. Πάλε όσα απ' τα καλόξεστα τα κέρατα περάσουν, αληθινά του βγαίνουνε του ανθρώπου που τα βλέπει.
 Αναλυτικά τα παιδιά του θεού Ύπνου είναι οι εξής:
Μορφέας : Το όνομα, βγήκε από τη λέξη "Μορφή" και σχετίζεται με την ικανότητά του να παίρνει οποιαδήποτε ανθρώπινη μορφή και να εμφανίζεται στα όνειρα. Έχει την ιδιότητα να στέλνει εικόνες στα όνειρα ή στα οράματα των ανθρώπων, να τα διαμορφώνει, και να μορφοποιεί τα όντα που κατοικούν σε αυτά. Η δράση του Μορφέα είναι πρωταγωνιστική, αλλά όχι αποκλειστική. Ο Μορφέας είναι ο πιο ισχυρός από τους υπόλοιπους, για αυτό και είναι ο μοναδικός θεός που μπορεί να επέμβει στα όνειρα των βασιλιάδων και των ηρώων, ενώ όπως λένε μετέφερε τα μηνύματα των θεών στους θνητούς, με τη μορφή ονείρων.

Φοβήτωρ : Κάνει τα όνειρα τρομακτικά. Είναι η προσωποποίηση του εφιάλτη, και παίρνει μορφή τεράτων ή τρομακτικών ζώων.

Φάντασος : Παράγει τα δυσνόητα και πλασματικά όνειρα, ενώ εμφανίζεται χωρίς ζωτική μορφή. Είναι η προσωποποίηση της φαντασίας.

Ικελος : Βοηθάει τις πτυχές των ονείρων που απεικονίζουν τη πραγματικότητα, κάνοντάς τα ρεαλιστικά.
Read More

Τετάρτη 11 Απριλίου 2012

Ο Σωκράτης, Αθηναίος φιλόσοφος

Πηγη: el.wikipedia.org/wiki

Ο Σωκράτης έζησε στην Αθήνα το (470 π.Χ. ή 469 π.Χ. - 399 π.Χ.) ήταν Έλληνας Αθηναίος φιλόσοφος και μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ελληνικού και παγκόσμιου πνεύματος και πολιτισμού και ένας από τους ιδρυτές της Δυτικής φιλοσοφίας. Ενδεικτικό της σημασίας του για την Αρχαία ελληνική φιλοσοφία είναι ότι όλοι οι Έλληνες φιλόσοφοι πριν από αυτόν ονομάστηκαν Προσωκρατικοί. Αναρίθμητοι είναι οι μελετητές που έχουν ασχοληθεί με τον Σωκράτη, στους αιώνες που ακολούθησαν το θάνατό του, πολλοί από τους οποίους είναι ιδιαίτερα φημισμένοι, έτσι ώστε ο W.K.C. Gutrie να γράψει πως «στο τέλος ο καθένας έχει το δικό του, ως ένα βαθμό Σωκράτη, που δεν είναι ίδιος ακριβώς με τον Σωκράτη κανενός άλλου.» Είχε έναν πολυάριθμο κύκλο πιστών φίλων, κυρίως νέων από αριστοκρατικές οικογένειες, απ' όλη την Ελλάδα. Ορισμένοι από αυτούς έγιναν γνωστοί ως ιδρυτές φιλοσοφικών σχολών διαφόρων κατευθύνσεων. Οι γνωστότεροι ήταν ο Πλάτωνας και ο Αντισθένης στην Αθήνα, ο Ευκλείδης στα Μέγαρα, ο Φαίδωνας στην Ηλεία και ο Αρίστιππος στην Κυρήνη. Οι κυριότερες πηγές για τη ζωή του είναι κατ' αρχάς ο μαθητής του Πλάτων, ο ιστορικός Ξενοφών, ο φιλόσοφος Αριστοτέλης και ο συγγραφέας κωμωδιών Αριστοφάνης.
   

Η ζωή του


Ήταν γιος του Σωφρονίσκου και της Φαιναρέτης από το δήμο της Αλωπεκής. Παντρεύτηκε σε μεγάλη ηλικία την Ξανθίππη. Οι πληροφορίες για τη ζωή του Σωκράτη είναι ποικίλες και ο μελετητής του Αρχαιοελληνικού κόσμου μπορεί να βγάλει ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Διάφοροι αξιόλογοι συγγραφείς ασχολήθηκαν μαζί του, ήδη από την αρχαιότητα, και ο καθένας πρόσθεσε νέες πτυχές από τη ζωή του. Έτσι, ο Πορφύριος μας πληροφορεί ότι ο Σωκράτης, όπως συνηθιζόταν στην αρχαία Αθήνα, ασχολήθηκε αρχικά με τη γλυπτική τέχνη, το επάγγελμα του πατέρα του, ο οποίος ήταν λιθοξόος, πριν το εγκαταλείψει «χάριν της παιδείας», όπως έγραψε αργότερα, ο Λουκιανός.
Στα 17 του χρόνια γνώρισε το φιλόσοφο Αρχέλαο, που του μετέδωσε το πάθος για τη φιλοσοφία και τον έπεισε να αφιερωθεί σ' αυτήν. Μία πιο βαθιά ψυχολογική πλευρά του φανερώνει ο Πλάτωνας, που στην Απολογία του παρουσιάζει τον Σωκράτη να θεωρεί τη φιλοσοφική ενασχόληση ως θεία εντολή. Εδώ ο Σωκράτης μπορεί να χαρακτηριστεί ως Θεόπνευστος, καθώς αναφέρει το ισχυρό του ένστικτο, ως μία εσωτερική παρόρμηση, να του υπαγορεύει ποιές πράξεις και ενασχολήσεις πρέπει να ακολουθήσει. Συχνά μάλιστα δήλωνε ότι άκουγε μέσα του μία φωνή που τον εμπόδιζε να πράττει ότι δεν ήταν σωστό, την οποία φωνή ονόμαζε «δαιμόνιο».
Στις φιλοσοφικές του έρευνες τον παρακολουθούσαν πολλοί, ιδιαίτερα νέοι, που ένιωθαν ευχαρίστηση ακούγοντας τον να μιλάει και να συζητάει για θέματα κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά και θρησκευτικά. Έτσι σχηματίστηκε γύρω του ένας όμιλος, που δεν αποτελούσε όμως σχολή, γιατί ο Σωκράτης δεν δίδαξε συστηματικά, αλλά διαλεγόταν σε κάθε σημείο της πόλης, με ανθρώπους κάθε κοινωνικής τάξης και σε αντίθεση με τους σοφιστές δεν έπαιρνε χρήματα από τους μαθητές του.
Απέφευγε την εμπλοκή στην πολιτική και προτιμούσε να πορεύεται τη δική του ανεξάρτητη πορεία. Μόνη εξαίρεση, όταν η πατρίδα τον καλούσε. Έτσι έλαβε μέρος σε τρεις εκστρατείες στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, στην πολιορκία της Ποτίδαιας, στο Δήλιο της Βοιωτίας το 424π.Χ. («ήμουν μαζί του στην υποχώρηση», λέει ο Λάχης στον ομώνυμο πλατωνικό διάλογο,«και αν όλοι ήταν σαν τον Σωκράτη, η πόλη μας ποτέ δε θα πάθαινε εκείνη τη συμφορά.») Το 422 π. Χ. στη μάχη της Αμφίπολης έσωσε τη ζωή του Αλκιβιάδη και έδειξε απίστευτη αντοχή στις κακουχίες, όπως περιγράφει ο ίδιος ο Αλκιβιάδης στο πλατωνικό Συμπόσιο. Το 406 π.Χ., στη δίκη των 10 Αθηναίων στρατηγών όταν συνέπεσε η «φυλή» στην οποία ανήκε να έχει την πρυτανεία, αρνήθηκε να υποκύψει στην απαίτηση να φέρει σε ψηφοφορία στην Εκκλησία του Δήμου μία παράνομη πρόταση - να δικαστούν ομαδικά και όχι ο καθένας ξεχωριστά, όπως όριζε ο νόμος οι στρατηγοί που είχαν κατηγορηθεί ότι δεν περισυνέλεξαν τους ναυαγούς κατά τη ναυμαχία στις Αργινούσες, κάτι απαράδεκτο νομικά στην αθηναϊκή δημοκρατία. Το 404 π.Χ. με την ίδια τόλμη εναντιώθηκε στους Τριάκοντα τυράννους, όταν αρνήθηκε να συλλάβει έναν δημοκρατικό πολίτη, τον Λέοντα τον Σαλαμίνιο.

ὁ δὲ ἀνεξέταστος βίος οὐ βιωτὸς ἀνθρώπῳ
Η ζωή που δεν εξετάζεται δεν αρμόζει σε άνθρωπο
—Απολογία Σωκράτους

Το 399 π.Χ. διατυπώθηκε εναντίον του κατηγορία για ασέβεια προς τους θεούς και για διαφθορά των νέω. Ο φιλόσοφος καταδικάστηκε, με βάση την κατηγορία, σε θάνατο. Ως σκοπιμότητα της κατηγορίας θεωρήθηκε η διδασκαλία του, η οποία επιδρούσε στους νέους, και με τον φιλελευθερισμό που τον διέκρινε, θεωρήθηκε ανατρεπτικός. Ουσιαστικό κίνητρο, όμως, υπήρξε η αντιζηλία του με σημαντικούς άνδρες της εποχής.
Στη διάρκεια της δίκης ο Σωκράτης έδειξε θάρρος, ενώ η αναγγελία της ποινής δεν κατάφερε να τον βγάλει από τη θεϊκή του αταραξία. Μετά την καταδίκη του παρέμεινε στο δεσμωτήριο 30 μέρες, γιατί ο νόμος απαγόρευε την εκτέλεση της θανατικής ποινής πριν από την επιστροφή του ιερού πλοίου από τις γιορτές της Δήλου. Από τον διάλογο του Πλάτωνα Κρίτων μαθαίνουμε ότι ο Σωκράτης θα μπορούσε να σωθεί, αν ήθελε, αφού οι φίλοι του είχαν τη δυνατότητα να τον βοηθήσουν να αποδράσει. Ο Σωκράτης αρνήθηκε και, ως νομοταγής πολίτης και αληθινός φιλόσοφος, περίμενε τον θάνατο ειρηνικά και γαλήνια, και ήπιε το κώνειο, όπως πρόσταζε ο νόμος.
Ο Σωκράτης, όπως και ο Πυθαγόρας, δεν άφησε κανένα σύγγραμμα. Γι' αυτό είναι πολύ δύσκολο να καθοριστεί ακριβώς το περιεχόμενο της φιλοσοφίας του και, πρακτικώς, ότι γνωρίζουμε για τον Σωκράτη προήλθε κυρίως από όσα έγραψαν οι μαθητές του σχετικά με αυτόν, καθώς και ορισμένους συγγραφείς που επικεντρώθηκαν στη μελέτη της προσωπικότητάς του. Κατά τον Σωκράτη ο Θεός δεν φιλοσοφεί, γιατί κατέχει τη σοφία, φιλοσοφεί όμως ο άνθρωπος, που η ύπαρξή του είναι πεπερασμένη.
Στην εποχή του Σωκράτη έχουμε με τους Σοφιστές τη στροφή της φιλοσοφίας προς τον άνθρωπο και τη χρήσιμη αρετή, ενώ προηγουμένως το κύριο θέμα της φιλοσοφίας των προσωκρατικών ήταν η φύση. Βέβαια, οι Σοφιστές, ως μη φιλόσοφοι, δεν διείσδυσαν εις βάθος στη μελέτη της πραγματικής ουσίας του ανθρώπου, κάτι που ξεκίνησε με τον Σωκράτη, ο οποίος πρώτος θεώρησε την ψυχή ως την πραγματική ουσία του ανθρώπου και την αρετή ως αυτό που επιτρέπει την πλήρωση της ανθρώπινης φύσης μέσα από την αναζήτηση και βελτίωση της ψυχής. Ο Αριστοτέλης αναγνωρίζει αυτή τη στροφή του πνεύματος με τη φράση «επί Σωκράτους το δε ζητείν τα περί φύσεως έληξε, προς τη χρήσιμη αρετή και την πολιτική δε απόκλεινον οι φιλοσοφούντες».

Σωκρατική (μαιευτική) μέθοδος


Η μαιευτική ήταν η μέθοδος, η οποία, σε συνδυασμό με τη χρήση της ειρωνείας, αποτελούσε χαρακτηριστικό της σωκρατικής διδασκαλίας. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, ο Σωκράτης κατά τις συζητήσεις του, προσποιούμενος την πλήρη άγνοια για το θέμα που συζητούσε κάθε φορά, προσπαθούσε μέσα από ερωτήσεις να εκμαιεύσει την αλήθεια από τον συνομιλητή του.
Ουσιαστικά ο Σωκράτης επωμιζόταν το ρόλο της συνείδησης και μέσα από αυτή τη διαδικασία ερωταπαντήσεων δημιουργούσε ένα πνεύμα διαλόγου στη συζήτηση. Ο συνομιλητής λοιπόν απαντώντας σ' αυτές τις ερωτήσεις έφτανε σε ένα συμπέρασμα -στην αλήθεια για τον Σωκράτη- από μόνος του. Η μέθοδος ονομάστηκε μαιευτική διότι όπως η μαία (επάγγελμα που έκανε και η Φαιναρέτη, μητέρα του Σωκράτη) φέρνει στον κόσμο το νεογνό έτσι και ο Σωκράτης ή ο εκάστοτε συνομιλητής που παίρνει το ρόλο της συνείδησης εξάγει από τον συνομιλητή του την αλήθεια.

Διαλεκτική
Διαλεκτική, κατ' αρχάς σημαίνει 'διάλογος'. Πρόκειται λοιπόν για μία μορφή διαλόγου η οποία χρησιμοποιήθηκε από τον Σωκράτη και κατά την οποία, ο φιλόσοφος προσπαθούσε να οδηγήσει τον συνομιλητή του στην ανακάλυψη της βαθύτερης αλήθειας των πραγμάτων, αυτής που μένει ανεξάρτητη από περιστάσεις και συνθήκες. Στη συγκεκριμένη μέθοδο, ο Σωκράτης άφηνε τον συνομιλητή του να εκφράσει ελεύθερα την άποψή του σχετικά με το θέμα που συζητούσαν, θεωρώντας αρχικά, αυτή την άποψη ως ολοκληρωμένη και θεμελιωμένη. Στη συνέχεια, μέσα από τη διαδικασία ερωταπαντήσεων, δείχνει μέσω απλοϊκών παραδειγμάτων τις ακραίες συνέπειες των απόψεων αυτών, αποδεικνύοντας έτσι τη σαθρότητά τους. Οδηγεί λοιπόν τον συνομιλητή του, στην ανακάλυψη νέων συμπερασμάτων και νέων προσεγγίσεων της αλήθειας.

Ο Σωκράτης και ο φιλοσοφικός στοχασμός


Έχει ειπωθεί για τον Σωκράτη πως «κατέβασε τη φιλοσοφία από τα άστρα στη γη», διότι χάρη στη δική του προσωπικότητα οι φιλόσοφοι έπαψαν να ασχολούνται με τα φυσικά φαινόμενα και άρχισαν να ασχολούνται με τον ίδιο τον άνθρωπο και την κοινωνία του. Στην πραγματικότητα, πολλοί φιλόσοφοι πριν το Σωκράτη ασχολήθηκαν με τα πολιτικά προβλήματα, ενώ ο Δημόκριτος ασχολήθηκε και με ζητήματα ηθικής. Ωστόσο, ο Σωκράτης ήταν εκείνος που πραγματικά έστρεψε το φιλοσοφικό στοχασμό σε αυτά τα θέματα. Ο λόγος που τα σωκρατικά ενδιαφέροντα σημάδεψαν κατά τέτοιο τρόπο την ιστορία της φιλοσοφίας πρέπει να αναζητηθεί στον σωκρατικό τρόπο σκέψης, στο γεγονός δηλαδή πως ο Σωκράτης, δεν ενδιαφερόταν για την ορθό τρόπο ζωής και δράσης είτε σε προσωπικό είτε σε κοινωνικό επίπεδο. Και αντίθετα από τους σοφιστές δεν ενδιαφέρθηκε γι αυτά για χρησιμοθηρικούς σκοπούς. Θέλησε λοιπόν να δημιουργήσει ένα στέρεο έδαφος πάνω στο οποίο θα μπορούσαν ύστερα να θεμελιωθούν οριστικά και αμετάκλητα οι έννοιες του καλού, της αρετής και της σοφίας. Όπως οι πρώτοι φιλόσοφοι λοιπόν αναζητούσαν την πρώτη αρχή της δημιουργίας, έτσι και ο Σωκράτης αναζήτησε την αρχή κάθε ηθικής έννοιας, που δεν επηρεάζεται από ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες αλλά ούτε από τη δυνατότητα της αντίληψης του κάθε ανθρώπου. Αναζήτησε δηλαδή το απόλυτο και απέρριψε το σχετικό, μελέτησε την ηθική ουσία και απέρριψε τα ηθικά φαινόμενα.

Επαγωγική Συλλογιστική Μέθοδος


Για να φτάσει στην αρχή των ηθικών εννοιών, ο Σωκράτης χρησιμοποίησε την επαγωγική συλλογιστική μέθοδο μέσω της οποίας σκόπευε να φτάσει στην εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων. Ξεκινούσε λοιπόν με παραδείγματα, παρμένα από την καθημερινότητά του και την εμπειρία του και αποσκοπούσε στην εξαγωγή καθολικών συμπερασμάτων τα οποία ξεπερνούν την εμπειρία και φτάνουν στην απόλυτη γνώση ενός θέματος. Και η διαδικασία αυτή είναι επιτυχής όταν θα προκύψει ένας απόλυτος ορισμός για την αλήθεια του καλού και του κακού, της ομορφιάς και της ασχήμιας, της ορθής διακυβέρνησης και της δεσποτείας, της σωφροσύνης και της άνοιας.

Ουδείς εκών κακός


Φράση του Σωκράτη, με την οποία εκδηλώνεται η πεποίθηση ότι κανένας άνθρωπος δεν πράττει το κακό με τη θέλησή του, υπό την έννοια ότι κανείς ενώ γνωρίζει ότι κάτι είναι κακό δεν το πράττει. Αν, κατά τον Σωκράτη, πράττουμε το κακό, είναι διότι εκείνη τη στιγμή πιστεύουμε πως κάνουμε κάτι το αγαθό. Πώς λοιπόν κάποιος μπορεί να σταματήσει να πράττει το κακό; Τι είναι αυτό που θα τον οδηγήσει στην επιλογή του καλού; Ο Σωκράτης υποστήριζε ότι μόνο με τη γνώση του πραγματικά καλού και του πραγματικά κακού (άποψη που συνδέεται με την ιδέα της ύπαρξης μιας αντικειμενικής αλήθειας) μπορεί να αποφεύγει κανείς το κακό, αναγνωρίζοντας τη γνώση αυτή ως αρετή. Βέβαια στον ισχυρισμό αυτό του Σωκράτη μπορούμε να αντιπαραθέσουμε παραδείγματα ανθρώπων που ενώ γνώριζαν πως αυτό που έπρατταν ήταν κακό, το έπρατταν. Κατα τον Ιμμάνουελ Καντ, το αν θα πράξει ο άνθρωπος το καλό ή το κακό δεν εξαρτάται απο τη γνώση του καλού και του κακού αλλά από τη βούληση του να πράξει το καλό για να αποφύγει το κακό.
Read More

Τρίτη 3 Απριλίου 2012

Ως την άκρη του κόσμου

Στο βιβλίο τους με τίτλο «Ως την άκρη του κόσμου», τρεις ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι Μαορί δεν ήταν οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν στη Ν. Ζηλανδία, αλλά τους είχαν προλάβει Ελληνες, Ισπανοί και Αιγύπτιοι. Μυστηριώδες ταξίδι που περιγράφει ο Πλούταρχος αφορά την κατάκτηση της Νέας Γης, ισχυρίζεται Ελληνας ερευνητής.
Από αρχαιοτάτων χρόνων... παντού υπήρχε ένας Ελληνας! Δύο νέες έρευνες ασχολούνται με τις εξερευνήσεις των αρχαίων προγόνων μας, υποστηρίζοντας ότι εκείνοι κατοίκησαν πρώτοι τη Νέα Ζηλανδία, ακόμα και πριν από τους Μαορί, και ότι ανακάλυψαν την Αμερική πολύ πριν από τον Κολόμβο!
Τρεις ερευνητές παραθέτουν στο αμφιλεγόμενο βιβλίο τους «To the Ends of the Earth» (Ως την άκρη του κόσμου) μια σειρά από στοιχεία που, όπως υποστηρίζουν, αποδεικνύουν ότι δεν ήταν οι Μαορί οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν στη Ν. Ζηλανδία, αλλά οι Ελληνες, οι Ισπανοί και οι Αιγύπτιοι.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς Μάξουελ Χιλ, Γκάρι Κουκ και Νόελ Χίλιαμ, αιώνες πριν από την άφιξή τους, προχριστιανικά, υπήρχαν στη Ν. Ζηλανδία κάτοικοι ευρωπαϊκής καταγωγής, στους οποίους αποδίδουν γλυπτά, κτίρια και σκαλίσματα σε βράχους.
Στα «αποδεικτικά» στοιχεία περιλαμβάνουν ένα πέτρινο γλυπτό αρχαιοελληνικού πλοίου που βρέθηκε στη λίμνη Taupo καθώς και έναν χάρτη των ακτών της Ν. Ζηλανδίας, όπου φαίνεται η Taupo με το σχήμα που είχε προ της έκρηξης του ηφαιστείου το 232.
Μέχρι σήμερα θεωρείται ότι οι Μαορί κατέφθασαν πριν από 800-600 χρόνια στη «γη του μακριού λευκού σύννεφου» (η Ν. Ζηλανδία στη γλώσσα των ιθαγενών) και οι πρώτοι Ευρωπαίοι τον 17ο αιώνα.
Οι συγγραφείς παραθέτουν ως στοιχεία και γιγάντιους ανθρώπινους σκελετούς, προφορική παράδοση και ένα ασυνήθιστο σκαλιστό, το «ρολόι του Ιησού», που, όπως ισχυρίζονται, αποτελεί ένα αρχαιοελληνικό πλανητικό ημερολόγιο.
«Οι αρχαίοι Ελληνες ναυτικοί έπλευσαν ως τη Ν. Ζηλανδία πριν από τη χριστιανική περίοδο για να γίνουν οι πρώτοι κάτοικοι των νησιών», υποστήριξε ο Χίλιαμ.
Ο θεός Μάουι
Ακόμα μεγαλύτερη αναστάτωση προκαλεί ο ισχυρισμός ότι ο μυθικός θεός Μάουι των Μαορί ήταν υπαρκτό πρόσωπο, ένας Αιγύπτιος εξερευνητής που μπορεί να ανακάλυψε τη Ν. Ζηλανδία.
Τους ισχυρισμούς απέρριψε ο καθηγητής του AUT, Πολ Μουν, ο οποίος αμφισβητεί την έρευνα των συγγραφέων υποστηρίζοντας ότι «δεν έχουν σχέση με την ιστορία, την αρχαιολογία, την ανθρωπολογία και άλλες σχετικές επιστήμες».

Ο Κολόμβος έφτασε... δεύτερος
Ο Χριστόφορος Κολόμβος ήρθε... δεύτερος με διαφορά, σύμφωνα με νέα έρευνα του ερευνητή αιγαιακών γραφών, δρ Μηνά Τσικριτσή, που δείχνει ότι οι αρχαίοι Ελληνες ήταν εκείνοι που ανακάλυψαν τη βόρεια Αμερική.
Με χρήση προγραμμάτων Η/Υ ο Ελληνας ερευνητής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρχε μια επικοινωνία των ελληνικών πληθυσμών με την άλλη άκρη του Ατλαντικού, που ξεκίνησε από τη μινωική εποχή και συνεχίστηκε έως τους ελληνιστικούς χρόνους.
Η έρευνα του δρ Τσικριτσή βασίστηκε στο κείμενο του Πλουτάρχου «Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης», όπου στις παραγράφους 941Α-942 περιγράφει το ταξίδι των Ελλήνων σε μία ήπειρο που βρισκόταν «δυτικά των τριών νησιών και βορειοδυτικά της Βρετανίας».
Κατά την Εποχή του Χαλκού τα εμπορικά ταξίδια στην Αμερική σχετίζονταν με τη διακίνηση του καθαρού χαλκού που βρισκόταν στην καναδική λίμνη Superior, ενώ στην εποχή του Σιδήρου το ενδιαφέρον μειώθηκε και τα ταξίδια επιβίωσαν έως την ελληνιστική περίοδο ως μια εθιμοτυπική παράδοση.
«Ολα αυτά αποδεικνύονται με αστρονομικά στοιχεία, η επεξεργασία των οποίων έγινε με τη βοήθεια προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών επιβεβαιώνοντας τον χρονολογικό προσδιορισμό του ταξιδιού που περιγράφει ο Πλούταρχος», δήλωσε στο ΑΜΠΕ ο δρ Τσικριτσής, ο οποίος συνέχισε ανάλογη έρευνα του καθηγητή Η. Μαριολάκου.
Read More

Κυριακή 1 Απριλίου 2012

Η Αθηνά κατά την Ελληνική μυθολογία ήταν η θεά της σοφίας

Πηγή: http://www.hellinon.net/AthensGod.htm

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Η Αθηνά ήταν η αγαπημένη κόρη του Δία. Μητέρα της ήταν η Μήτις, πρώτη σύζυγος του Δία. Ο Δίας, φοβούμενος ότι η Μήτις θα γεννούσε ένα γιο ισχυρότερο από τον ίδιο, ζήτησε ένα βοτάνι από τη γιαγιά του που όποιος το έτρωγε γινόταν μικρός σαν το δάχτυλο. Η Γαία του έκανε τη χάρη και αυτός έτρεξε στη Μήτιδα και της το έδωσε να το καταπιεί, λέγοντας πως θα έκανε γερά παιδιά. Έτσι κι έγινε μα σε λίγο η Μήτιδα άρχισε να μικραίνει. Τότε ο Δίας άνοιξε το τεράστιο στόμα του και την κατάπιε. Κατέφυγε δηλαδή στο κόλπο του πατέρα του, αλλά ο ίδιος εξαφάνισε και τη σύζυγό του μαζί με το παιδί που είχε στην κοιλιά της. Ο Δίας από τη στιγμή που κατάπιε τη Μήτιδα κατέκτησε ολόκληρη τη σοφία του κόσμου. Μετά από μερικές μέρες άρχισε να υποφέρει από πονοκεφάλους. Ο Δίας βογκούσε από τους πόνους! όλες οι θεές προσπαθούσαν να τον καταπραΰνουν με μαγικά βότανα, αλλά τίποτε. Ούρλιαζε και χτυπιόταν καταγής, έτσι που ολόκληρος ο Όλυμπος αντιλαλούσε και σειόταν από τις σπαρακτικές του φωνές. Μια νύχτα που δεν άντεχε άλλο, κάλεσε τον Ήφαιστο να έρθει στο παλάτι του.
Μόλις τον είδε ο Δίας του είπε: - Γρήγορα Ήφαιστε, δώσε μια με το σφυρί σου στο κεφάλι μου για να με γλιτώσεις μια και καλή απ' αυτό το μαρτύριο. Ο νεαρός θεός σήκωσε το τεράστιο σφυρί και το κατέβασε μ' όλη του τη δύναμη στο κεφάλι του πατέρα του. Τότε μπροστά στα κατάπληκτα μάτια των Ολυμπίων ξεπετάχτηκε από το κεφάλι του Δία μια γαλανομάτα κόρη πάνοπλη. Κρατούσε ασπίδα, φορούσε περικεφαλαία και κουνούσε απειλητικά το δόρυ της. Ήταν η Αθηνά, πολεμική θεά μα και προστάτιδα της σοφίας κληρονόμησε την παντοδυναμία του πατέρα της και τη σύνεση της Μήτιδας. Την ώρα της γέννησής της έβγαλε μια πολεμική κραυγή που έκανε τον Όλυμπο να σειστεί ολόκληρος και έφτασε ως τα πέρατα του κόσμου. Η γη τραντάχτηκε και η θάλασσα αναταράχτη,. πελώρια κύματα σηκώθηκαν απειλητικά και τη σκέπασαν. Ο Ήλιος σταμάτησε το ολόχρυσο άρμα του και παρακολουθούσε τη θεά μέχρι να βγάλει την πανοπλία της από το αδύναμο ακόμη κορμί της. Σε λίγο σταμάτησε η κοσμοχαλασιά που προκάλεσε η γέννηση της θεάς. Η φύση ολόκληρη γαλήνεψε. Βλέποντας τον Δία, τα πέταξε στα πόδια του, δείγμα αναγνώρισής του ως υπέρτατου θεού.
πίσω

ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ
Η Αθηνά κατά την Ελληνική μυθολογία ήταν η θεά της σοφίας, της στρατηγικής και του πολέμου. Παλαιότεροι τύποι του ονόματος της θεάς ήταν οι τύποι Αθάνα (δωρικός) και Αθήνη, το δε όνομα Αθηνά, που τελικά επικράτησε, προέκυψε από το επίθετο Αθαναία, που συναιρέθηκε σε Αθηνάα > Αθηνά. Στον πλατωνικό Κρατύλο το όνομα Αθηνά ετυμολογείται από το Α-θεο-νόα ή Η-θεο-νόα, δηλαδή η νόηση του Θεού (Κρατυλ. 407b), αλλά η εξήγηση αυτή είναι παρετυμολογική.
Η επιστημονική βιβλιογραφία θεωρεί το θεωνύμιο προελληνικό και αγνώστου ετύμου. Συνδύαζε τη δύναμη και τη γενναιότητα με τη σύνεση και την εξυπνάδα. Αγαπημένα της σύμβολα ήταν η αιγίδα, το δόρυ, η κουκουβάγια και η ελιά. Η Θεά Αθηνά δεν είχε μαντεία.
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Η Αθηνά ήταν η αγαπημένη κόρη του Δία. Μητέρα της ήταν η Μήτις, πρώτη σύζυγος του Δία. Ο Δίας, φοβούμενος ότι η Μήτις θα γεννούσε ένα γιο ισχυρότερο από τον ίδιο, ζήτησε ένα βοτάνι από τη γιαγιά του που όποιος το έτρωγε γινόταν μικρός σαν το δάχτυλο. Η Γαία του έκανε τη χάρη και αυτός έτρεξε στη Μήτιδα και της το έδωσε να το καταπιεί, λέγοντας πως θα έκανε γερά παιδιά. Έτσι κι έγινε μα σε λίγο η Μήτιδα άρχισε να μικραίνει. Τότε ο Δίας άνοιξε το τεράστιο στόμα του και την κατάπιε. Κατέφυγε δηλαδή στο κόλπο του πατέρα του, αλλά ο ίδιος εξαφάνισε και τη σύζυγό του μαζί με το παιδί που είχε στην κοιλιά της. Ο Δίας από τη στιγμή που κατάπιε τη Μήτιδα κατέκτησε ολόκληρη τη σοφία του κόσμου. Μετά από μερικές μέρες άρχισε να υποφέρει από πονοκεφάλους. Ο Δίας βογκούσε από τους πόνους! όλες οι θεές προσπαθούσαν να τον καταπραΰνουν με μαγικά βότανα, αλλά τίποτε. Ούρλιαζε και χτυπιόταν καταγής, έτσι που ολόκληρος ο Όλυμπος αντιλαλούσε και σειόταν από τις σπαρακτικές του φωνές. Μια νύχτα που δεν άντεχε άλλο, κάλεσε τον Ήφαιστο να έρθει στο παλάτι του.
Μόλις τον είδε ο Δίας του είπε: - Γρήγορα Ήφαιστε, δώσε μια με το σφυρί σου στο κεφάλι μου για να με γλιτώσεις μια και καλή απ' αυτό το μαρτύριο. Ο νεαρός θεός σήκωσε το τεράστιο σφυρί και το κατέβασε μ' όλη του τη δύναμη στο κεφάλι του πατέρα του. Τότε μπροστά στα κατάπληκτα μάτια των Ολυμπίων ξεπετάχτηκε από το κεφάλι του Δία μια γαλανομάτα κόρη πάνοπλη. Κρατούσε ασπίδα, φορούσε περικεφαλαία και κουνούσε απειλητικά το δόρυ της. Ήταν η Αθηνά, πολεμική θεά μα και προστάτιδα της σοφίας κληρονόμησε την παντοδυναμία του πατέρα της και τη σύνεση της Μήτιδας. Την ώρα της γέννησής της έβγαλε μια πολεμική κραυγή που έκανε τον Όλυμπο να σειστεί ολόκληρος και έφτασε ως τα πέρατα του κόσμου. Η γη τραντάχτηκε και η θάλασσα αναταράχτη,. πελώρια κύματα σηκώθηκαν απειλητικά και τη σκέπασαν. Ο Ήλιος σταμάτησε το ολόχρυσο άρμα του και παρακολουθούσε τη θεά μέχρι να βγάλει την πανοπλία της από το αδύναμο ακόμη κορμί της. Σε λίγο σταμάτησε η κοσμοχαλασιά που προκάλεσε η γέννηση της θεάς. Η φύση ολόκληρη γαλήνεψε. Βλέποντας τον Δία, τα πέταξε στα πόδια του, δείγμα αναγνώρισής του ως υπέρτατου θεού.
Η Αθηνά, ως θεά (και) του πολέμου, ήταν περιβεβλημένη με Αιγίδα, διαφορετική από αυτήν του Διός. Κατά μία εκδοχή, η Αθηνά κατασκεύασε την αιγίδα της από το δέρμα της Χίμαιρας ή, κατ' άλλη εκδοχή, από το δέρμα του τέρατος Αιγίδος ή Αιγήεντος, το οποίο είχε εξολοθρεύσει τα πάντα στην Λιβύη, την Αίγυπτο, την Φρυγία και την Φοινίκη και το οποίο η Αθηνά εξολόθρευσε.
Παλλάδιο
Ήταν ένα ξύλινο αγαλματάκι στην Αιγίδα της Αθηνάς που το είχε φτιάξει προς τιμή της νύμφης Παλλάδος , αυτή ήταν η αρχική σημασία του Παλλάδιου. Τώρα Παλλάδια υπήρχαν σε διάφορα μέρη περίφημο είναι το ΠΑΛΛΑΔΙΟ ΤΗΣ ΤΡΟΙΑΣ που είχε τρία μέτρα ύψος (δώρο του Δία προς τον Δάνδανο βασιλιά των Τρώων).
Πολεμική θεά
Η θεά Αθηνά συμπαραστάθηκε σε πολλούς ήρωες της αρχαιότητας:
Ο Ηρακλής: Με τις πολύτιμες συμβουλές της κατόρθωσε να εξοντώσει τον Αλκυονέα. Όμως και αργότερα, όταν ο Ευρυσθέας τον υπέβαλε στη δοκιμασία των δώδεκα άθλων, τον βοήθησε. Του χάρισε τα κύμβαλα που ήταν έργο του Ήφαιστου. Χτυπώντάς τα ο ήρωας τρόμαξε τις Στυμφαλίδες όρνιθες που πέταξαν από τις κρυμμένες φωλιές τους και έτσι τις σκότωσε με τα βέλη του. Για να την ευχαριστήσει της αφιέρωσε τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Ο Περσέας κατάφερε να εξοντώσει τη Γοργόνα. Αυτή ήταν ένα τέρας που αντί για μαλλιά είχε φίδια και τα μάτια της σ' όποιον τα αντίκριζε τον απολίθωναν. Ο ήρωας, όταν πήγε ν' αντιμετωπίσει το φριχτό τέρας, είχε μαζί του τη γυαλιστερή ασπίδα που του έδωσε η Αθηνά. Έτσι, ενώ είχε αλλού στραμμένο το βλέμμα του, παρακολουθούσε τη Γοργόνα που καθρεφτιζόταν πάνω στην ασπίδα και την αποκεφάλισε. Πρόσφερε το φοβερό κεφάλι της, στην Αθηνά. Η θεά τοποθέτησε το λεγόμενο "γοργώνειο" πάνω στην αιγίδα που της είχε κάνει δώρο ο πατέρας της και υπήρχε το κεφάλι στην ασπίδα της . Μάζεψε το αίμα που πετάχτηκε από τις φλέβες του τέρατος και το έδωσε στον Ασκληπιό, ο οποίος το χρησιμοποίησε σαν γιατρικό. Άλλοι πάλι λένε πως έδωσε δυο σταγόνες αίματος στον Εριχθόνιο. Η μια προκαλούσε το θάνατο και η άλλη είχε θεραπευτικές ιδιότητες.
Οι αδερφές της γοργόνας , η Σθενώ και η Ευρυάλη, που ήταν αθάνατες, τη θρήνησαν γοερά. Ο θρήνος προερχόταν από τα φίδια που είχαν στα μαλλιά τους. Η Αθηνά για να τις μιμηθεί. Πήρε λοιπόν το κόκαλο ή το κέρατο ενός ελαφιού, άνοιξε κάποιες τρύπες και φυσούσε έτσι παρουσιάστηκε ένα μουσικό όργανο η φλογέρα.
Η Ήρα και η Αφροδίτη όμως ξέσπασαν σε ειρωνικά γέλια. Η Αθηνά δεν μπορούσε να εξηγήσει τη συμπεριφορά τους και θύμωσε πάρα πολύ. Τότε της εξήγησαν πως καθώς έπαιζε τη φλογέρα φούσκωναν τα κόκκινα μάγουλά της, παραμορφωνόταν το πρόσωπό της και ήταν πολύ αστεία. Η θεά έτρεξε πεισμωμένη σ' ένα ρυάκι και καθρεφτίστηκε στα νερά του παίζοντας φλογέρα. Κατάλαβε πως οι θεές είχαν δίκιο που την ειρωνεύονταν και οργισμένη πέταξε το μουσικό όργανο.
Ο Περσέας όταν σκότωσε την Μέδουσα ξεπήδησε από το σώμα της ο Πήγασος και κάλπασε , στην πλάτη του αυτό το άλογο είχε φτερά , πήγε λοιπόν να πιει νερό στην πηγή Ειρήνη στην Κόρινθο , ο ήρωας Βελλερεφόντης τον έπιασε, αλλά ο πήγασος δεν δαμαζόταν , ο Βελλερεφόντης ζήτησε την βοήθεια του μάντη Πολύδωρου, ο οποίος τον παρέπεμψε στην Αθηνά, η Αθηνά του έδωσε χαλινάρι και μ αυτό ο Βελλερεφόντης το τιθάσεψε, το άλογο αυτό είναι το άλογο των ποιητών.
Στον Τρωικό πόλεμο, όπου και προστάτευε την παράταξη των Ελλήνων. Αγαπημένοι της πολεμιστές ήταν ο Διομήδης, ο Αχιλλέας και ο Οδυσσέας. δεν άφησε τον Αχιλλέα να σκοτώσει τον Αγαμέμνονα, μεταμορφωνόταν η ίδια σε Τρώα πολεμιστή και πήγαινε στις συγκεντρώσεις των αντίπαλων στρατηγών, δίνοντάς τους λανθασμένες συμβουλές. Βοήθησε Οδυσσέα και κατά τη διάρκεια του πολέμου όσο και κατά το ταξίδι της επιστροφής του.
ΔΙΑΜΑΧΗ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ
Η Αθηνά και ο Ποσειδώνας διεκδικούσαν την ίδια πόλη. Ανέβηκαν λοιπόν στο βράχο της Ακρόπολης και ενώπιον των Αθηναίων αποφάσισαν ότι όποιος προσέφερε το ωραιότερο δώρο θα την αποκτούσε. Ο Ποσειδώνας χτύπησε σε μια πλευρά του λόφου με την τρίαινά του και αμέσως ανάβλυσε ένα πηγάδι. Ο λαός θαύμασε, αλλά το νερό ήταν αλμυρό σαν το νερό της θάλασσας, που κυρίευε ο Ποσειδώνας κι έτσι δεν ήταν πολύ χρήσιμο. Το δώρο της Αθηνάς ήταν ένα δέντρο ελιάς, κάτι που ήταν καλύτερο, μιας και παρείχε στην πόλη τροφή, λάδι και ξυλεία. Έτσι, κέρδισε τη μονομαχία η Αθηνά και ονόμασε την πόλη της Αθήνα.
ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΕΡΙΧΘΟΝΙΟΣ
Η Αθηνά δεν είχε κανένα ερωτικό δεσμό και συμβόλιζε την αιώνια παρθενία. Μόνο μια φορά ο Ήφαιστος προσπάθησε να την προσεγγίσει και χώθηκε στην αγκαλιά της. Η θεά απέκρουσε το πάθος του, ο Ήφαιστος όμως πρόλαβε να αφήσει το σπέρμα του πάνω στο μηρό της. Η Αθηνά γεμάτη αηδία σκούπισε το πόδι της με ένα κομμάτι μαλλί και το πέταξε στη γη. Από το κομμάτι αυτό, και τη βοήθεια της Γαίας, γεννήθηκε ο Εριχθόνιος.
ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΑΡΑΧΝΗ
Μια γυναίκα, που ονομαζόταν Αράχνη, καυχήθηκε κάποτε πως ήταν ανώτερη κι από την ίδια την Αθηνά, η οποία και την προκάλεσε σε μονομαχία. Η Αθηνά στο υφαντό της απεικόνιζε τη διαμάχη με τον Ποσειδώνα για την Αθήνα, ενώ η Αράχνη περιγελούσε τα ερωτικά κατορθώματα των θεών του Ολύμπου. Οργισμένη η Αθηνά έσκισε το υφαντό της Αράχνης, ενώ η ίδια μην αντέχοντας την ντροπή, κρεμάστηκε. Η Αθηνά τη λυπήθηκε και χαλάρωσε τη θηλειά από το λαιμό της, την τιμώρησε όμως και τη μεταμόρφωσε στο έντομο αράχνη. Προστάτευε όλους γενικά τους τεχνίτες και τους βιοτέχνες.

Read More

Social Profiles

Twitter Facebook Google Plus LinkedIn RSS Feed Email Pinterest

Labels

biographies (15) Historical (96) Legend (6) My Memories (1) Poetry (4) Science (22) Sosial (12) Space (4)

Blog Archive

Popular Posts

Συνολικές προβολές σελίδας

OnLine Opinions..

Click to Open Click to Open Click to Open Click to Open antinews

Αναγνώστες

BTemplates.com

Theme Download

Το DNA μας, είναι ένας ταξιδιώτης από μια παμπάλαια χώρα που ζει μέσα σε όλους μας. Όλοι είμαστε συνδεδεμένοι, μέσω των μητέρων μας, με μια χούφτα γυναίκες που έζησαν πριν από δεκάδες χιλιάδες χρόνια.

Copyright © Seafarer97 | Powered by Blogger
Design by Lizard Themes - Published By Gooyaabi Templates | Blogger Theme by Lasantha - PremiumBloggerTemplates.com